Links to all sites last visited 31 March 2021
Constitution of the Republic of Belarus 1994, as amended to 2004
Citizenship and Nationality
- English…
No one may be deprived of citizenship of the Republic of Belarus or the right to change his citizenship.
…
Acquisition and loss of the citizenship shall be carried out in accordance with the law. (Article 10) - Belarusian...
Ніхто не можа быць пазбаўлены грамадзянства Рэспублікі Беларусь або права змяніць грамадзянства.
...
Набыццё і страта грамадзянства ажыццяўляюцца ў адпаведнасці з законам. (Артыкул 10) - Russian…
Никто не может быть лишен гражданства Республики Беларусь или права изменить гражданство.
…
Приобретение и утрата гражданства осуществляются в соответствии с законом. (Статья 10)
Citizenship and Nationality
- EnglishThe House of Representatives shall:
…
2) consider draft laws, including … on citizenship
… (Art. 97) - BelarusianПалата прадстаўнікоў:
…
2) разглядае праекты законаў, у тым ліку … аб грамадзянстве
… (Артыкул 97) - RussianПалата представителей:
…
2) рассматривает проекты законов, в том числе … о гражданстве
… (Статья 97)
Jurisdiction and Access
- EnglishSupervision of the constitutionality of enforceable enactments of the state shall be exercised by the Constitutional Court of the Republic of Belarus.
…
The Constitutional Court on the recommendations of the President of the Republic of Belarus, the House of Representatives, the Council of the Republic, the Supreme Court of the Republic of Belarus, the Supreme Economic Court of the Republic of Belarus, the Council of Ministers of the Republic of Belarus shall produce a ruling on:
the conformity of laws, decrees and edicts of the President, international agreements and other obligations of the Republic of Belarus to the Constitution and instruments of international law ratified by the Republic of Belarus;
the conformity of instruments of interstate formations of which the Republic of Belarus is part, edicts of the President of the Republic of Belarus which are issued to the execution of the law, to the Constitution, instruments of international law ratified by the Republic of Belarus, laws and decrees;
on the conformity of the decisions of the Council of Ministers and orders of the Supreme Court, the Supreme Economic Court, Prosecutor General to the Constitution, instruments of international law ratified by the Republic of Belarus, laws, decrees and edicts;
the conformity of enactments of any other state body to the Constitution, instruments of international law ratified by the Republic of Belarus, laws, decrees and edicts.
Enforceable enactments or their particular provisions which are considered unconstitutional shall be deemed invalid in accordance with the procedure determined by the law.
In instances specified by the Constitution, the Constitutional Court with regard to the proposal of the President shall give its conclusion on the presence of instances of systematic or flagrant violation of the Constitution of the Republic of Belarus by the chambers of Parliament.
… (Art. 116) - BelarusianКантроль за канстытуцыйнасцю нарматыўных актаў у дзяржаве ажыццяўляецца Канстытуцыйным Судом Рэспублікі Беларусь.
…
Канстытуцыйны Суд па прапановах Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, Палаты прадстаўнікоў, Савета Рэспублікі, Вярхоўнага Суда Рэспублікі Беларусь, Вышэйшага Гаспадарчага Суда Рэспублікі Беларусь, Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь дае заключэнні:
аб адпаведнасці законаў, дэкрэтаў, указаў Прэзідэнта, міжнародных дагаворных і іншых абавязацельстваў Рэспублікі Беларусь Канстытуцыі і міжнародна-прававым актам, ратыфікаваным Рэспублікай Беларусь;
аб адпаведнасці актаў міждзяржаўных утварэнняў, у якія ўваходзіць Рэспубліка Беларусь, указаў Прэзідэнта, выдадзеных у мэтах выканання закона, Канстытуцыі, міжнародна-прававым актам, ратыфікаваным Рэспублікай Беларусь, законам і дэкрэтам;
аб адпаведнасці пастаноў Савета Міністраў, актаў Вярхоўнага Суда, Вышэйшага Гаспадарчага Суда, Генеральнага пракурора Канстытуцыі, міжнародна-прававым актам, ратыфікаваным Рэспублікай Беларусь, законам, дэкрэтам і ўказам;
аб адпаведнасці актаў любога другога дзяржаўнага органа Канстытуцыі, міжнародна-прававым актам, ратыфікаваным Рэспублікай Беларусь, законам, дэкрэтам і ўказам.
Нарматыўныя акты або іх асобныя палажэнні, прызнаныя неканстытуцыйнымі, страчваюць сілу ў парадку, што вызначаецца законам.
У выпадках, прадугледжаных Канстытуцыяй, Канстытуцыйны Суд па прапанове Прэзідэнта дае заключэнне аб наяўнасці фактаў сістэматычнага або грубага парушэння палатамі Парламента Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь.
… (Артыкул 116) - RussianКонтроль за конституционностью нормативных актов в государстве осуществляется Конституционным Судом Республики Беларусь.
…
Конституционный Суд по предложениям Президента Республики Беларусь, Палаты представителей, Совета Республики, Верховного Суда Республики Беларусь, Высшего Хозяйственного Суда Республики Беларусь, Совета Министров Республики Беларусь дает заключения:
о соответствии законов, декретов, указов Президента, международных договорных и иных обязательств Республики Беларусь Конституции и международно-правовым актам, ратифицированным Республикой Беларусь;
о соответствии актов межгосударственных образований, в которые входит Республика Беларусь, указов Президента, изданных во исполнение закона, Конституции, международно-правовым актам, ратифицированным Республикой Беларусь, законам и декретам;
о соответствии постановлений Совета Министров, актов Верховного Суда, Высшего Хозяйственного Суда, Генерального прокурора Конституции, международно-правовым актам, ратифицированным Республикой Беларусь, законам, декретам и указам;
о соответствии актов любого другого государственного органа Конституции, международно-правовым актам, ратифицированным Республикой Беларусь, законам, декретам и указам.
Нормативные акты или их отдельные положения, признанные неконституционными, утрачивают силу в порядке, определяемом законом.
В случаях, предусмотренных Конституцией, Конституционный Суд по предложению Президента дает заключение о наличии фактов систематического или грубого нарушения палатами Парламента Конституции Республики Беларусь.
… (Статья 116)
Education
- English…
Parents or persons in loco parentis shall be entitled and required to raise their children and to take care of their health, development and education.
…
Women shall be guaranteed equal rights with men in their opportunities to receive education and vocational training,
… (Art. 32) - Belarusian…
Бацькі або асобы, якія іх замяняюць, маюць права і абавязаны выхоўваць дзяцей, клапаціцца аб іх здароўі, развіцці і навучанні.
…
Жанчынам забяспечваецца прадастаўленне роўных з мужчынамі магчымасцей у атрыманні адукацыі і прафесійнай падрыхтоўцы,
… (Артыкул 32) - Russian…
Родители или лица, их заменяющие, имеют право и обязаны воспитывать детей, заботиться об их здоровье, развитии и обучении.
…
Женщинам обеспечивается предоставление равных с мужчинами возможностей в получении образования и профессиональной подготовке,
… (Статья 32)
Education
- EnglishEveryone shall have the right to education.
Accessible and free general, secondary and vocation-technical education shall be guaranteed.
Secondary specialized and higher education shall be accessible to all in accordance with the capabilities of each individual. Everyone may, on a competitive basis, obtain the appropriate education at state educational establishments free of charge. (Art. 49) - BelarusianКожны мае права на адукацыю.
Гарантуюцца даступнасць і бясплатнасць агульнай сярэдняй і прафесійна-тэхнічнай адукацыі.
Сярэдняя спецыяльная і вышэйшая адукацыя даступная для ўсіх у адпаведнасці са здольнасцямі кожнага. Кожны можа на конкурснай аснове бясплатна атрымаць адпаведную адукацыю ў дзяржаўных навучальных установах. (Артыкул 49) - RussianКаждый имеет право на образование.
Гарантируются доступность и бесплатность общего среднего и профессионально-технического образования.
Среднее специальное и высшее образование доступно для всех в соответствии со способностями каждого. Каждый может на конкурсной основе бесплатно получить соответствующее образование в государственных учебных заведениях. (Статья 49)
Education
- EnglishThe House of Representatives shall:
…
2) consider draft laws, including on … education
… (Art. 97) - BelarusianПалата прадстаўнікоў:
…
2) разглядае праекты законаў, у тым ліку аб … адукацыі
… (Артыкул 97) - RussianПалата представителей:
…
2) рассматривает проекты законов, в том числе об … образовании
… (Статья 97)
Employment Rights and Protection
- EnglishCitizens of the Republic of Belarus shall be guaranteed the right to work as the worthiest means of an individual's self-assertion, that is, the right to choose of one's profession, type of occupation and work in accordance with one's vocation, capabilities, education and vocational training, and having regard to social needs, and the right to healthy and safe working conditions.
The State shall create conditions necessary for full employment of the population.Where a person is unemployed for reasons which are beyond one's control, he shall be guaranteed training in new specializations and an upgrading of his qualifications having regard to social needs, and to an unemployment benefit in accordance with the law.
… (Art. 41) - BelarusianГрамадзянам Рэспублікі Беларусь гарантуецца права на працу як найбольш годны спосаб самасцвярджэння чалавека, гэта значыць права на выбар прафесіі, роду заняткаў і работы ў адпаведнасці з прызваннем, здольнасцямі, адукацыяй, прафесійнай падрыхтоўкай і з улікам грамадскіх патрэбнасцей, а таксама на здаровыя і бяспечныя ўмовы працы.
Дзяржава стварае ўмовы для поўнай занятасці насельніцтва. У выпадку незанятасці асобы па не залежных ад яе прычынах ёй гарантуецца навучанне новым спецыяльнасцям і павышэнне кваліфікацыі з улікам грамадскіх патрэбнасцей, а таксама дапамога па беспрацоўі ў адпаведнасці з законам.
… (Артыкул 41) - RussianГражданам Республики Беларусь гарантируется право на труд как наиболее достойный способ самоутверждения человека, то есть право на выбор профессии, рода занятий и работы в соответствии с призванием, способностями, образованием, профессиональной подготовкой и с учетом общественных потребностей, а также на здоровые и безопасные условия труда.
Государство создает условия для полной занятости населения. В случае незанятости лица по не зависящим от него причинам ему гарантируется обучение новым специальностям и повышение квалификации с учетом общественных потребностей, а также пособие по безработице в соответствии с законом.
… (Статья 41)
Employment Rights and Protection
- EnglishEmployees shall be guaranteed a just share of remuneration for the economic results of their labour in accordance with the quantity, quality and social significance of such work, but it shall not be less than the level which shall ensure them and their families a life of independence and dignity.
Women and men and adults and minors shall be entitled to equal remuneration for work of equal value. (Art. 42) - BelarusianАсобам, якія працуюць па найму, гарантуецца справядлівая доля ўзнагароджання ў эканамічных выніках працы ў адпаведнасці з яе колькасцю, якасцю і грамадскім значэннем, але не ніжэй за ўзровень, які забяспечвае ім і іх сем’ям свабоднае і годнае існаванне.
Жанчыны і мужчыны, дарослыя і непаўналетнія маюць права на роўнае ўзнагароджанне за працу роўнай вартасці. (Артыкул 42) - RussianЛицам, работающим по найму, гарантируется справедливая доля вознаграждения в экономических результатах труда в соответствии с его количеством, качеством и общественным значением, но не ниже уровня, обеспечивающего им и их семьям свободное и достойное существование.
Женщины и мужчины, взрослые и несовершеннолетние имеют право на равное вознаграждение за труд равной ценности. (Статья 42)
Employment Rights and Protection
- EnglishWorking people shall be entitled to holidays. For employees, this right shall be safeguarded by the establishment of a working week of no more than 40 hours, shorter working hours at night and the provision of an annual paid leave and weekly rest days. (Art. 43)
- BelarusianПрацоўныя маюць права на адпачынак. Для тых, хто працуе па найму, гэта права забяспечваецца ўстанаўленнем рабочага тыдня, які не перавышае 40 гадзін, скарочанай працягласцю работы ў начны час, прадастаўленнем штогадовых аплатных водпускаў, дзён штотыднёвага адпачынку. (Артыкул 43)
- RussianТрудящиеся имеют право на отдых. Для работающих по найму это право обеспечивается установлением рабочей недели, не превышающей 40 часов, сокращенной продолжительностью работы в ночное время, предоставлением ежегодных оплачиваемых отпусков, дней еженедельного отдыха. (Статья 43)
Employment Rights and Protection
- EnglishThe House of Representatives shall:
…
2) consider draft laws, including … on the principles regulating labour and employment
… (Art. 97) - BelarusianПалата прадстаўнікоў:
…
2) разглядае праекты законаў, у тым ліку … аб прынцыпах рэгулявання працы і занятасці
… (Артыкул 97) - RussianПалата представителей:
…
2) рассматривает проекты законов, в том числе … о принципах регулирования труда и занятости
… (Статья 97)
Equality and Non-Discrimination
- EnglishAll shall be equal before the law and have the right to equal protection of their rights and legitimate interests without any discrimination. (Art. 22)
- BelarusianУсе роўныя перад законам і маюць права без усякай дыскрымінацыі на роўную абарону правоў і законных інтарэсаў. (Артыкул 22)
- RussianВсе равны перед законом и имеют право без всякой дискриминации на равную защиту прав и законных интересов. (Статья 22)
Obligations of the State
- EnglishThe individual, his rights, freedoms and guarantees to secure them are the supreme value and goal of the society and the State.
… (Art. 2) - BelarusianЧалавек, яго правы, свабоды і гарантыі іх рэалізацыі з’яўляюцца найвышэйшай каштоўнасцю і мэтай грамадства і дзяржавы.
… (Артыкул 2) - RussianЧеловек, его права, свободы и гарантии их реализации являются высшей ценностью и целью общества и государства.
… (Статья 2)
Obligations of the State
- EnglishSafeguarding the rights and freedoms of the citizens of the Republic of Belarus shall be the supreme goal of the State.
…
The State shall guarantee the rights and freedoms of citizens of Belarus that are enshrined in the Constitution and the laws, and specified by the State’s international obligations. (Art. 21) - BelarusianЗабеспячэнне правоў і свабод грамадзян Рэспублікі Беларусь з’яўляецца найвышэйшай мэтай дзяржавы.
...
Дзяржава гарантуе правы і свабоды грамадзян Беларусі, замацаваныя ў Канстытуцыі, законах і прадугледжаныя міжнароднымі абавязацельствамі дзяржавы. (Артыкул 21) - RussianОбеспечение прав и свобод граждан Республики Беларусь является высшей целью государства.
…
Государство гарантирует права и свободы граждан Беларуси, закрепленные в Конституции, законах и предусмотренные международными обязательствами государства. (Статья 21)
Obligations of the State
- EnglishThe State shall take all measures at its disposal to create the domestic and international order necessary for the exercise in full of the rights and liberties of the citizens of the Republic of Belarus that are specified in the Constitution.
State bodies, officials and other persons who have been entrusted to exercise state functions shall take necessary measures to implement and safeguard the rights and liberties of the individual.
These bodies and persons shall be held responsible for actions violating the rights and liberties of an individual. (Art. 59) - BelarusianДзяржава абавязана прымаць усе даступныя ёй меры дзеля стварэння ўнутранага і міжнароднага парадку, неабходнага для поўнага ажыццяўлення правоў і свабод грамадзян Рэспублікі Беларусь, прадугледжаных Канстытуцыяй.
Дзяржаўныя органы, службовыя і іншыя асобы, якім даверана выкананне дзяржаўных функцый, абавязаны ў межах сваёй кампетэнцыі прымаць неабходныя меры для ажыццяўлення і абароны правоў і свабод асобы.
Гэтыя органы і асобы нясуць адказнасць за дзеянні, якія парушаюць правы і свабоды асобы. (Артыкул 59) - RussianГосударство обязано принимать все доступные ему меры для создания внутреннего и международного порядка, необходимого для полного осуществления прав и свобод граждан Республики Беларусь, предусмотренных Конституцией.
Государственные органы, должностные и иные лица, которым доверено исполнение государственных функций, обязаны в пределах своей компетенции принимать необходимые меры для осуществления и защиты прав и свобод личности.
Эти органы и лица несут ответственность за действия, нарушающие права и свободы личности. (Статья 59)
Obligations of the State
- EnglishThe House of Representatives shall:
…
2) consider draft laws, including… on the fundamental concept and principles of execution of rights, liberties and duties of its citizens;
… (Art. 97) - BelarusianПалата прадстаўнікоў:
…
2) разглядае праекты законаў, у тым ліку … аб асноўным змесце і прынцыпах ажыццяўлення правоў, свабод і абавязкаў грамадзян;
… (Артыкул 97) - RussianПалата представителей:
…
2) рассматривает проекты законов, в том числе … об основном содержании и принципах осуществления прав, свобод и обязанностей граждан;
… (Статья 97)
Obligations of Private Parties
- EnglishEveryone shall respect the dignity, rights, liberties and legitimate interests of others. (Art. 53)
- BelarusianКожны абавязаны паважаць годнасць, правы, свабоды, законныя інтарэсы іншых асоб. (Артыкул 53)
- RussianКаждый обязан уважать достоинство, права, свободы, законные интересы других лиц. (Статья 53)
Judicial Protection
- EnglishEveryone shall be guaranteed protection of one's rights and liberties by a competent, independent and impartial court of law within time periods specified in law.
To defend their rights, liberties, honour and dignity, citizens shall be entitled in accordance with the law to recover, through the courts, both property damage and financial compensation for moral injury. (Art. 60) - BelarusianКожнаму гарантуецца абарона яго правоў і свабод кампетэнтным, незалежным і непрадузятым судом у вызначаныя законам тэрміны.
З мэтай абароны правоў, свабод, гонару і годнасці грамадзяне ў адпаведнасці з законам маюць права спагнаць у судовым парадку як маёмасную шкоду, так і матэрыяльнае кампенсаванне маральнай шкоды. (Артыкул 60) - RussianКаждому гарантируется защита его прав и свобод компетентным, независимым и беспристрастным судом в определенные законом сроки.
С целью защиты прав, свобод, чести и достоинства граждане в соответствии с законом вправе взыскать в судебном порядке как имущественный вред, так и материальное возмещение морального вреда. (Статья 60)
Judicial Protection
- EnglishEveryone shall have the right in accordance with the international instruments ratified by the Republic of Belarus to appeal to international organizations to defend their rights and liberties, provided all available domestic means of legal defence have been exhausted. (Art. 61)
- BelarusianКожны мае права ў адпаведнасці з міжнародна-прававымі актамі, якія ратыфікаваны Рэспублікай Беларусь, звяртацца ў міжнародныя арганізацыі з мэтай абароны сваіх правоў і свабод, калі вычарпаны ўсе наяўныя ўнутрыдзяржаўныя сродкі прававой абароны. (Артыкул 61)
- RussianКаждый вправе в соответствии с международно-правовыми актами, ратифицированными Республикой Беларусь, обращаться в международные организации с целью защиты своих прав и свобод, если исчерпаны все имеющиеся внутригосударственные средства правовой защиты. (Статья 61)
Limitations and/or Derogations
- EnglishRestriction of personal rights and liberties shall be permitted only in the instances specified in law, in the interest of national security, public order, the protection of the morals and health of the population as well as rights and liberties of other persons.
No one may enjoy advantages and privileges that are contrary to the law. (Art. 23) - BelarusianАбмежаванне правоў і свабод асобы дапускаецца толькі ў выпадках, прадугледжаных законам, у інтарэсах нацыянальнай бяспекі, грамадскага парадку, абароны маралі, здароўя насельніцтва, правоў і свабод іншых асоб.
Ніхто не можа карыстацца перавагамі і прывілеямі, якія супярэчаць закону. (Артыкул 23) - RussianОграничение прав и свобод личности допускается только в случаях, предусмотренных законом, в интересах национальной безопасности, общественного порядка, защиты нравственности, здоровья населения, прав и свобод других лиц.
Никто не может пользоваться преимуществами и привилегиями, противоречащими закону. (Статья 23)
Limitations and/or Derogations
- EnglishThe exercise of the personal rights and liberties specified in this Constitution may be suspended only during a state of emergency or martial law under the procedure and within the limits specified in the Constitution and the law.
In carrying out special measures during a state of emergency, the rights specified in Article 24, part three of Article 25 and Articles 26 and 31 of the Constitution may not be restricted. (Art. 63) - BelarusianАжыццяўленне прадугледжаных гэтай Канстытуцыяй правоў і свабод асобы можа быць прыпынена толькі ва ўмовах надзвычайнага або ваеннага становішча ў парадку і межах, вызначаных Канстытуцыяй і законам.
Пры ажыццяўленні асобых мер у перыяд надзвычайнага становішча не могуць абмяжоўвацца правы, прадугледжаныя ў артыкуле 24, частцы трэцяй артыкула 25, артыкулах 26, 31 Канстытуцыі. (Артыкул 63) - RussianОсуществление предусмотренных настоящей Конституцией прав и свобод личности может быть приостановлено только в условиях чрезвычайного или военного положения в порядке и пределах, определенных Конституцией и законом.
При осуществлении особых мер в период чрезвычайного положения не могут ограничиваться права, предусмотренные в статье 24, части третьей статьи 25, статьях 26, 31 Конституции. (Статья 63)
Marriage and Family Life
- EnglishMarriage, family, motherhood, fatherhood, and childhood shall be under the protection of the State.
On reaching the age of consent women and men shall have the right to enter into marriage on a voluntary basis and start a family. Spouses shall have equal rights in family relationships.
Parents or persons in loco parentis shall be entitled and required to raise their children and to take care of their health, development and education…
Children shall care for their parents or persons in loco parentis and render them assistance.
Children may be separated from their family against the consent of their parents or persons in loco parentis only according to the verdict of the court of law, if the parents or persons in loco parentis fail in their duty towards their children.
… (Art. 32) - BelarusianШлюб, сям’я, мацярынства, бацькоўства і дзяцінства знаходзяцца пад абаронай дзяржавы.
Жанчына і мужчына па дасягненні шлюбнага ўзросту маюць права на добраахвотнай аснове ўступіць у шлюб і стварыць сям’ю. Муж і жонка раўнапраўныя ў сямейных адносінах.
Бацькі або асобы, якія іх замяняюць, маюць права і абавязаны выхоўваць дзяцей, клапаціцца аб іх здароўі, развіцці і навучанні…
Дзеці абавязаны клапаціцца пра бацькоў, а таксама пра асоб, якія іх замяняюць, і аказваць ім дапамогу.
Дзеці могуць быць аддзелены ад сваёй сям’і супраць волі бацькоў і іншых асоб, якія іх замяняюць, толькі на падставе рашэння суда, калі бацькі або іншыя асобы, якія іх замяняюць, не выконваюць сваіх абавязкаў.
… (Артыкул 32) - RussianБрак, семья, материнство, отцовство и детство находятся под защитой государства.
Женщина и мужчина по достижении брачного возраста имеют право на добровольной основе вступить в брак и создать семью. Супруги равноправны в семейных отношениях.
Родители или лица, их заменяющие, имеют право и обязаны воспитывать детей, заботиться об их здоровье, развитии и обучении…
Дети обязаны заботиться о родителях, а также о лицах, их заменяющих, и оказывать им помощь.
Дети могут быть отделены от своей семьи против воли родителей и других лиц, их заменяющих, только на основании решения суда, если родители или другие лица, их заменяющие, не выполняют своих обязанностей.
… (Статья 32)
Marriage and Family Life
- EnglishThe House of Representatives shall:
…
2) consider draft laws, including … on marriage, family, childhood, maternity, paternity, upbringing, education
… (Art. 97) - BelarusianПалата прадстаўнікоў:
…
2) разглядае праекты законаў, у тым ліку … аб шлюбе, сям’і, дзяцінстве, мацярынстве, бацькоўстве, выхаванні, адукацыі
… (Артыкул 97) - RussianПалата представителей:
…
2) рассматривает проекты законов, в том числе … о браке, семье, детстве, материнстве, отцовстве, воспитании, образовании
… (Статья 97)
Minorities
- EnglishThe State shall regulate relations among social, ethnic and other communities on the basis of the principles of equality before the law and respect of their rights and interests.
… (Art. 14) - BelarusianДзяржава рэгулюе адносіны паміж сацыяльнымі, нацыянальнымі і іншымі супольнасцямі на аснове прынцыпаў роўнасці перад законам, павагі іх правоў і інтарэсаў.
… (Артыкул 14) - RussianГосударство регулирует отношения между социальными, национальными и другими общностями на основе принципов равенства перед законом, уважения их прав и интересов.
… (Статья 14)
Minorities
- EnglishThe State shall bear responsibility for preserving the historic, cultural and spiritual heritage, and for free development of the cultures of all ethnic communities residing in the Republic of Belarus. (Art. 15)
- BelarusianДзяржава адказная за захаванне гісторыка-культурнай і духоўнай спадчыны, свабоднае развіццё культур усіх нацыянальных супольнасцей, якія пражываюць у Рэспубліцы Беларусь. (Артыкул 15)
- RussianГосударство ответственно за сохранение историко-культурного и духовного наследия, свободное развитие культур всех национальных общностей, проживающих в Республике Беларусь. (Статья 15)
Minorities
- EnglishEveryone shall have the right to preserve one's ethnic affiliation, and equally, no one may be compelled to define or indicate one's ethnic affiliation.
Insults to ethnic dignity shall be prosecuted by law.
Everyone shall have the right to use one's native language and to choose the language of communication. In accordance with the law, the State shall guarantee the freedom to choose the language of upbringing and education. (Art. 50) - BelarusianКожны мае права захоўваць сваю нацыянальную прыналежнасць, таксама як ніхто не можа быць прымушаны да вызначэння і ўказання нацыянальнай прыналежнасці.
Знявага нацыянальнай годнасці караецца згодна з законам.
Кожны мае права карыстацца роднай мовай, выбіраць мову зносін. Дзяржава гарантуе ў адпаведнасці з законам свабоду выбару мовы выхавання і навучання. (Артыкул 50) - RussianКаждый имеет право сохранять свою национальную принадлежность, равно как никто не может быть принужден к определению и указанию национальной принадлежности.
Оскорбление национального достоинства преследуется согласно закону.
Каждый имеет право пользоваться родным языком, выбирать язык общения. Государство гарантирует в соответствии с законом свободу выбора языка воспитания и обучения. (Статья 50)
Minorities
- EnglishThe House of Representatives shall:
…
2) consider draft laws, including … on the rights of ethnic minorities
… (Art. 97) - BelarusianПалата прадстаўнікоў:
…
2) разглядае праекты законаў, у тым ліку … аб правах нацыянальных меншасцей
… (Артыкул 97) - RussianПалата представителей:
…
2) рассматривает проекты законов, в том числе … о правах национальных меньшинств
… (Статья 97)
Participation in Public Life and Institutions
- English…
Women shall be guaranteed equal rights with men in their opportunities to receive education and vocational training, promotion in labour, socio-political, cultural and other spheres of activity, as well as in creating conditions safeguarding their labour and health.
… (Art. 32) - Belarusian…
Жанчынам забяспечваецца прадастаўленне роўных з мужчынамі магчымасцей у атрыманні адукацыі і прафесійнай падрыхтоўцы, у працы і вылучэнні па службе (рабоце), у грамадска-палітычнай, культурнай і іншых сферах дзейнасці, а таксама стварэнне ўмоў для аховы іх працы і здароўя.
… (Артыкул 32) - Russian…
Женщинам обеспечивается предоставление равных с мужчинами возможностей в получении образования и профессиональной подготовке, в труде и продвижении по службе (работе), в общественно-политической, культурной и других сферах деятельности, а также создание условий для охраны их труда и здоровья.
… (Статья 32)
Participation in Public Life and Institutions
- EnglishCitizens of the Republic of Belarus shall have the right to participate in the solution of state matters, both directly and through freely elected representatives.
The direct participation of citizens in the administration of the affairs of society and the State shall be safeguarded by the holding of referenda, the discussion of draft laws and issues of national and local significance, and by other means specified in law.
In instances determined by the law the citizens of the Republic of Belarus shall take part in the discussion of issues of state and public life at republican and local meetings. (Art. 37) - BelarusianГрамадзяне Рэспублікі Беларусь маюць права ўдзельнічаць у вырашэнні дзяржаўных спраў як непасрэдна, так і праз свабодна выбранных прадстаўнікоў.
Непасрэдны ўдзел грамадзян у кіраванні справамі грамадства і дзяржавы забяспечваецца правядзеннем рэферэндумаў, абмеркаваннем праектаў законаў і пытанняў рэспубліканскага і мясцовага значэння, іншымі вызначанымі законам спосабамі.
У парадку, устаноўленым заканадаўствам, грамадзяне Рэспублікі Беларусь прымаюць удзел у абмеркаванні пытанняў дзяржаўнага і грамадскага жыцця на рэспубліканскіх і мясцовых сходах. (Артыкул 37) - RussianГраждане Республики Беларусь имеют право участвовать в решении государственных дел как непосредственно, так и через свободно избранных представителей.
Непосредственное участие граждан в управлении делами общества и государства обеспечивается проведением референдумов, обсуждением проектов законов и вопросов республиканского и местного значения, другими определенными законом способами.
В порядке, установленном законодательством, граждане Республики Беларусь принимают участие в обсуждении вопросов государственной и общественной жизни на республиканских и местных собраниях. (Статья 37)
Participation in Public Life and Institutions
- EnglishCitizens of the Republic of Belarus, in accordance with their capabilities and vocational training, shall be entitled to equal access to any post in state bodies. (Art. 39)
- BelarusianГрамадзяне Рэспублікі Беларусь у адпаведнасці са сваімі здольнасцямі, прафесійнай падрыхтоўкай маюць права роўнага доступу да любых пасад у дзяржаўных органах. (Артыкул 39)
- RussianГраждане Республики Беларусь в соответствии со своими способностями, профессиональной подготовкой имеют право равного доступа к любым должностям в государственных органах. (Статья 39)
Political Rights and Association
- EnglishEveryone shall be entitled to freedom of association.
… (Art. 36) - BelarusianКожны мае права на свабоду аб’яднанняў.
... (Артыкул 36) - RussianКаждый имеет право на свободу объединений.
… (Статья 36)
Political Rights and Association
- EnglishCitizens of the Republic of Belarus shall have the right to participate in the solution of state matters, both directly and through freely elected representatives.
The direct participation of citizens in the administration of the affairs of society and the State shall be safeguarded by the holding of referenda, the discussion of draft laws and issues of national and local significance, and by other means specified in law.
… (Art. 37) - BelarusianГрамадзяне Рэспублікі Беларусь маюць права ўдзельнічаць у вырашэнні дзяржаўных спраў як непасрэдна, так і праз свабодна выбранных прадстаўнікоў.
Непасрэдны ўдзел грамадзян у кіраванні справамі грамадства і дзяржавы забяспечваецца правядзеннем рэферэндумаў, абмеркаваннем праектаў законаў і пытанняў рэспубліканскага і мясцовага значэння, іншымі вызначанымі законам спосабамі.
… (Артыкул 37) - RussianГраждане Республики Беларусь имеют право участвовать в решении государственных дел как непосредственно, так и через свободно избранных представителей.
Непосредственное участие граждан в управлении делами общества и государства обеспечивается проведением референдумов, обсуждением проектов законов и вопросов республиканского и местного значения, другими определенными законом способами.
... (Статья 37)
Political Rights and Association
- EnglishCitizens of the Republic of Belarus shall have the right to vote freely and to be elected to state bodies on the basis of universal, equal, direct or indirect suffrage by secret ballot. (Art. 38)
- BelarusianГрамадзяне Рэспублікі Беларусь маюць права свабодна выбіраць і быць выбранымі ў дзяржаўныя органы на аснове ўсеагульнага, роўнага, прамога або ўскоснага выбарчага права пры тайным галасаванні. (Артыкул 38)
- RussianГраждане Республики Беларусь имеют право свободно избирать и быть избранными в государственные органы на основе всеобщего, равного, прямого или косвенного избирательного права при тайном голосовании. (Статья 38)
Political Rights and Association
- EnglishThe elections of deputies and other persons elected to state office by the people shall be universal: citizens of the Republic of Belarus who have reached the age of 18 shall be eligible to vote.
… (Art. 64) - BelarusianВыбары дэпутатаў і іншых асоб, якія выбіраюцца на дзяржаўныя пасады народам, з’яўляюцца ўсеагульнымі: права выбіраць маюць грамадзяне Рэспублікі Беларусь, якія дасягнулі 18 гадоў.
… (Артыкул 64) - RussianВыборы депутатов и других лиц, избираемых на государственные должности народом, являются всеобщими: право избирать имеют граждане Республики Беларусь, достигшие 18 лет.
… (Статья 64)
Political Rights and Association
- EnglishReferenda shall be conducted by means of universal, free, equal and secret ballot.
Citizens of the Republic of Belarus eligible to vote shall take part in referenda. (Art. 76) - BelarusianРэферэндумы праводзяцца шляхам усеагульнага, свабоднага, роўнага і тайнага галасавання.
У рэферэндумах удзельнічаюць грамадзяне Рэспублікі Беларусь, якія валодаюць выбарчым правам. (Артыкул 76) - RussianРеферендумы проводятся путем всеобщего, свободного, равного и тайного голосования.
В референдумах участвуют граждане Республики Беларусь, обладающие избирательным правом. (Статья 76)
Political Parties
- EnglishPolitical parties and other public associations acting within the framework of the Constitution and laws of the Republic of Belarus shall contribute to ascertaining and expressing the political will of the citizens and shall participate in elections.
Political parties and other public associations shall have the right to use state mass media under the procedure determined by the legislation.
The foundation and activities of political parties and other public associations, that aim to change the constitutional system by force or conduct propaganda of war, social, ethnic, religious and racial hatred, shall be prohibited. (Art. 5) - BelarusianПалітычныя партыі, іншыя грамадскія аб’яднанні, дзейнічаючы ў рамках Канстытуцыі і законаў Рэспублікі Беларусь, садзейнічаюць выяўленню і выказванню палітычнай волі грамадзян, удзельнічаюць у выбарах.
Палітычныя партыі і іншыя грамадскія аб’яднанні маюць права карыстацца дзяржаўнымі сродкамі масавай інфармацыі ў парадку, вызначаным заканадаўствам.
Забараняецца стварэнне і дзейнасць палітычных партый, а таксама іншых грамадскіх аб’яднанняў, якія маюць на мэце гвалтоўнае змяненне канстытуцыйнага ладу ці вядуць прапаганду вайны, сацыяльнай, нацыянальнай, рэлігійнай і расавай варожасці. (Артыкул 5) - RussianПолитические партии, другие общественные объединения, действуя в рамках Конституции и законов Республики Беларусь, содействуют выявлению и выражению политической воли граждан, участвуют в выборах.
Политические партии и другие общественные объединения имеют право пользоваться государственными средствами массовой информации в порядке, определенном законодательством.
Запрещается создание и деятельность политических партий, а равно других общественных объединений, имеющих целью насильственное изменение конституционного строя либо ведущих пропаганду войны, социальной, национальной, религиозной и расовой вражды. (Статья 5)
Electoral Bodies
- EnglishElections shall be conducted by electoral commissions, unless otherwise specified in the Constitution.
… (Art. 71) - BelarusianПравядзенне выбараў забяспечваюць выбарчыя камісіі, калі іншае не прадугледжана Канстытуцыяй.
… (Артыкул 71) - RussianПроведение выборов обеспечивают избирательные комиссии, если иное не предусмотрено Конституцией.
… (Статья 71)
Head of State
- EnglishThe President of the Republic of Belarus shall be the Head of State, the guarantor of the Constitution of the Republic of Belarus, the rights and liberties of man and citizen.
… (Art. 79) - BelarusianПрэзідэнт Рэспублікі Беларусь з’яўляецца Кіраўніком дзяржавы, гарантам Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь, правоў і свабод чалавека і грамадзяніна.
… (Артыкул 79) - RussianПрезидент Республики Беларусь является Главой государства, гарантом Конституции Республики Беларусь, прав и свобод человека и гражданина.
… (Статья 79)
Head of State
- EnglishAny citizen of the Republic of Belarus by birth at least 35 years of age who is eligible to vote and has been resident in the Republic of Belarus for at least ten years to the elections may be elected President. (Art. 80)
- BelarusianПрэзідэнтам можа быць выбраны грамадзянін Рэспублікі Беларусь па нараджэнню, не маладзейшы за 35 гадоў, які валодае выбарчым правам і пастаянна пражывае ў Рэспубліцы Беларусь не менш дзесяці гадоў непасрэдна перад выбарамі. (Артыкул 80)
- RussianПрезидентом может быть избран гражданин Республики Беларусь по рождению, не моложе 35 лет, обладающий избирательным правом и постоянно проживающий в Республике Беларусь не менее десяти лет непосредственно перед выборами. (Статья 80)
Head of State
- EnglishThe President shall be elected directly by the people of the Republic of Belarus for a term of office of five years by universal, free, equal, direct and secret ballot.
… (Art. 81) - BelarusianПрэзідэнт выбіраецца на пяць гадоў непасрэдна народам Рэспублікі Беларусь на аснове ўсеагульнага, свабоднага, роўнага і прамога выбарчага права пры тайным галасаванні.
… (Артыкул 81) - RussianПрезидент избирается на пять лет непосредственно народом Республики Беларусь на основе всеобщего, свободного, равного и прямого избирательного права при тайном голосовании.
… (Статья 81)
Government
- EnglishThe President of the Republic of Belarus shall:
…
6) appoint the Prime minister with the consent of the House of Representatives;
7) determine the structure of the Government of the Republic of Belarus, appoint and dismiss the deputy Prime ministers, ministers and other members of the Government,
… (Art. 84) - BelarusianПрэзідэнт Рэспублікі Беларусь:
…
6) са згоды Палаты прадстаўнікоў назначае на пасаду Прэм’ер-міністра;
7) вызначае структуру Урада Рэспублікі Беларусь, назначае на пасаду і вызваляе ад пасады намеснікаў Прэм’ер-міністра, міністраў і іншых членаў Урада,
... (Артыкул 84) - RussianПрезидент Республики Беларусь:
…
6) с согласия Палаты представителей назначает на должность Премьер-министра;
7) определяет структуру Правительства Республики Беларусь, назначает на должность и освобождает от должности заместителей Премьер-министра, министров и других членов Правительства,
… (Статья 84)
Government
- EnglishExecutive power in the Republic of Belarus shall be exercised by the Government - the Council of Ministers of the Republic of Belarus - the central body of state administration.
…
The Government of the Republic of Belarus shall consist of the Prime minister, his deputies and ministers. The heads of other national bodies of state administration may be members of the Government.
The Prime minister shall be appointed by the President of the Republic of Belarus with the consent of the House of Representatives.
… (Art. 106) - BelarusianВыканаўчую ўладу ў Рэспубліцы Беларусь ажыццяўляе Урад — Савет Міністраў Рэспублікі Беларусь — цэнтральны орган дзяржаўнага кіравання.
…
Урад Рэспублікі Беларусь складаецца з Прэм’ер-міністра, яго намеснікаў і міністраў. У склад Урада могуць уваходзіць і кіраўнікі іншых рэспубліканскіх органаў дзяржаўнага кіравання.
Прэм’ер-міністр назначаецца Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь са згоды Палаты прадстаўнікоў.
… (Артыкул 106) - RussianИсполнительную власть в Республике Беларусь осуществляет Правительство – Совет Министров Республики Беларусь – центральный орган государственного управления.
…
Правительство Республики Беларусь состоит из Премьер-министра, его заместителей и министров. В состав Правительства могут входить и руководители иных республиканских органов государственного управления.
Премьер-министр назначается Президентом Республики Беларусь с согласия Палаты представителей.
… (Статья 106)
Legislature
- EnglishThe Parliament - the National Assembly of the Republic of Belarus is a representative and legislative body of the Republic of Belarus.
The Parliament shall consist of two chambers - the House of Representatives and the Council of the Republic. (Art. 90) - BelarusianПарламент — Нацыянальны сход Рэспублікі Беларусь з’яўляецца прадстаўнічым і заканадаўчым органам Рэспублікі Беларусь.
Парламент складаецца з дзвюх палат — Палаты прадстаўнікоў і Савета Рэспублікі. (Артыкул 90) - RussianПарламент – Национальное собрание Республики Беларусь является представительным и законодательным органом Республики Беларусь.
Парламент состоит из двух палат – Палаты представителей и Совета Республики. (Статья 90)
Legislature
- EnglishThe House of Representatives shall consist of 110 deputies. The election of deputies to the House of Representatives shall be carried out in accordance with the law on the basis of universal, equal, free, direct electoral suffrage and by secret ballot.
The Council of the Republic shall be a chamber of territorial representation. Eight members of the Council of the Republic from every region (oblast) and the city of Minsk shall be elected by secret ballot at the meetings of deputies of local Councils of deputies of base level of every region (oblast) and the city of Minsk. Eight members of the Council of the Republic shall be appointed by the President of the Republic of Belarus.
… (Art. 91) - BelarusianСклад Палаты прадстаўнікоў — 110 дэпутатаў. Выбранне дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў ажыццяўляецца ў адпаведнасці з законам на аснове ўсеагульнага, свабоднага, роўнага, прамога выбарчага права пры тайным галасаванні.
Савет Рэспублікі з’яўляецца палатай тэрытарыяльнага прадстаўніцтва. Ад кожнай вобласці і горада Мінска тайным галасаваннем выбіраюцца на пасяджэннях дэпутатаў мясцовых Саветаў дэпутатаў базавага ўзроўню кожнай вобласці і горада Мінска па восем членаў Савета Рэспублікі. Восем членаў Савета Рэспублікі назначаюцца Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.
… (Артыкул 91) - RussianСостав Палаты представителей – 110 депутатов. Избрание депутатов Палаты представителей осуществляется в соответствии с законом на основе всеобщего, свободного, равного, прямого избирательного права при тайном голосовании.
Совет Республики является палатой территориального представительства. От каждой области и города Минска тайным голосованием избираются на заседаниях депутатов местных Советов депутатов базового уровня каждой области и города Минска по восемь членов Совета Республики. Восемь членов Совета Республики назначаются Президентом Республики Беларусь.
… (Статья 91)
Legislature
- EnglishAny citizen of the Republic of Belarus who has reached the age of 21 may become a deputy of the House of Representatives.
Any citizen of the Republic of Belarus who has reached the age of 30, and who has been resident on the territory of a corresponding region (oblast), or the city of Minsk no less than five years may become a member of the Council of the Republic.
… (Art. 92) - BelarusianДэпутатам Палаты прадстаўнікоў можа быць грамадзянін Рэспублікі Беларусь, які дасягнуў 21 года.
Членам Савета Рэспублікі можа быць грамадзянін Рэспублікі Беларусь, які дасягнуў 30 гадоў і пражыў на тэрыторыі адпаведнай вобласці, горада Мінска не менш як пяць гадоў.
… (Артыкул 92) - RussianДепутатом Палаты представителей может быть гражданин Республики Беларусь, достигший 21 года.
Членом Совета Республики может быть гражданин Республики Беларусь, достигший 30 лет и проживший на территории соответствующей области, города Минска не менее пяти лет.
... (Статья 92)
Property, Inheritance and Land Tenure
- EnglishProperty may be state-owned or private.
The State shall grant equal rights to all to conduct economic and other activities, except for those prohibited by law, and guarantee equal protection and equal conditions for the development of all forms of ownership.
… (Art. 13) - BelarusianУласнасць можа быць дзяржаўнай і прыватнай.
Дзяржава надае ўсім роўныя правы для ажыццяўлення гаспадарчай і іншай дзейнасці, акрамя забароненай законам, і гарантуе роўную абарону і роўныя ўмовы для развіцця ўсіх форм уласнасці.
… (Артыкул 13) - RussianСобственность может быть государственной и частной.
Государство предоставляет всем равные права для осуществления хозяйственной и иной деятельности, кроме запрещенной законом, и гарантирует равную защиту и равные условия для развития всех форм собственности.
... (Статья 13)
Property, Inheritance and Land Tenure
- EnglishThe State shall guarantee everyone the right to property and shall contribute to its acquisition.
A proprietor shall have the right to possess, enjoy and dispose of assets either individually or jointly with others. The inviolability of property and the right to inherit property shall be protected by law.
Property acquired in accordance with the law shall be safeguarded by the State.
… (Art. 44) - BelarusianДзяржава гарантуе кожнаму права ўласнасці і садзейнічае яе набыццю.
Уласнік мае права валодаць, карыстацца і распараджацца маёмасцю як аднаасобна, так і сумесна з іншымі асобамі. Недатыкальнасць уласнасці, права яе атрымання ў спадчыну ахоўваюцца законам.
Уласнасць, набытая законным спосабам, абараняецца дзяржавай.
… (Артыкул 44) - RussianГосударство гарантирует каждому право собственности и содействует ее приобретению.
Собственник имеет право владеть, пользоваться и распоряжаться имуществом как единолично, так и совместно с другими лицами. Неприкосновенность собственности, право ее наследования охраняются законом.
Собственность, приобретенная законным способом, защищается государством.
... (Статья 44)
Property, Inheritance and Land Tenure
- EnglishThe House of Representatives shall:
…
2) consider draft laws, including … on the principles of ownership
… (Art. 97) - BelarusianПалата прадстаўнікоў:
…
2) разглядае праекты законаў, у тым ліку … аб прынцыпах ажыццяўлення адносін уласнасці
… (Артыкул 97) - RussianПалата представителей:
…
2) рассматривает проекты законов, в том числе … о принципах осуществления отношений собственности
… (Статья 97)
Protection from Violence
- English…
The foundation and activities of political parties and other public associations, that aim to change the constitutional system by force or conduct propaganda of war, social, ethnic, religious and racial hatred, shall be prohibited. (Art. 5) - Belarusian…
Забараняецца стварэнне і дзейнасць палітычных партый, а таксама іншых грамадскіх аб’яднанняў, якія маюць на мэце гвалтоўнае змяненне канстытуцыйнага ладу ці вядуць прапаганду вайны, сацыяльнай, нацыянальнай, рэлігійнай і расавай варожасці. (Артыкул 5) - Russian…
Запрещается создание и деятельность политических партий, а равно других общественных объединений, имеющих целью насильственное изменение конституционного строя либо ведущих пропаганду войны, социальной, национальной, религиозной и расовой вражды. (Статья 5)
Protection from Violence
- English…
No one shall be subjected to torture or cruel, inhuman or undignified treatment or punishment, or be subjected to medical or other experiments without one's consent. (Art. 25) - Belarusian…
Ніхто не павінен падвяргацца катаванням, жорсткаму, бесчалавечнаму або зневажальнаму да яго годнасці абыходжанню ці пакаранню, а таксама без яго згоды падвяргацца медыцынскім або іншым доследам. (Артыкул 25) - Russian…
Никто не должен подвергаться пыткам, жестокому, бесчеловечному либо унижающему его достоинство обращению или наказанию, а также без его согласия подвергаться медицинским или иным опытам. (Статья 25)
Protection from Violence
- English…
No child shall be subjected to cruel treatment or humiliation or used for work that may be harmful to its physical, mental or moral development.
… (Art. 32) - Belarusian…
Дзіця не павінна падвяргацца жорсткаму абыходжанню або знявазе, прыцягвацца да работ, якія могуць нанесці шкоду яго фізічнаму, разумоваму або маральнаму развіццю.
… (Артыкул 32) - Russian…
Ребенок не должен подвергаться жестокому обращению или унижению, привлекаться к работам, которые могут нанести вред его физическому, умственному или нравственному развитию.
… (Статья 32)
Protection from Violence
- English…
Forced labour shall be prohibited,
… (Art. 41) - Belarusian…
Прымусовая праца забараняецца,
… (Артыкул 41) - Russian…
Принудительный труд запрещается,
… (Статья 41)
Public Institutions and Services
- English…
Everyone has the right to a decent standard of living, including appropriate food, clothing, housing and a continuous improvement of conditions necessary to attain this.
… (Art. 21) - Belarusian…
Кожны мае права на годны ўзровень жыцця, уключаючы дастатковае харчаванне, адзенне, жыллё і пастаяннае паляпшэнне неабходных для гэтага ўмоў.
… (Артыкул 21) - Russian…
Каждый имеет право на достойный уровень жизни, включая достаточное питание, одежду, жилье и постоянное улучшение необходимых для этого условий.
… (Статья 21)
Public Institutions and Services
- EnglishMarriage, family, motherhood, fatherhood, and childhood shall be under the protection of the State.
…
Women shall be guaranteed equal rights with men in their opportunities to receive education and vocational training, promotion in labour, socio-political, cultural and other spheres of activity, as well as in creating conditions safeguarding their labour and health.
… (Art. 32) - BelarusianШлюб, сям’я, мацярынства, бацькоўства і дзяцінства знаходзяцца пад абаронай дзяржавы.
…
Жанчынам забяспечваецца прадастаўленне роўных з мужчынамі магчымасцей у атрыманні адукацыі і прафесійнай падрыхтоўцы, у працы і вылучэнні па службе (рабоце), у грамадска-палітычнай, культурнай і іншых сферах дзейнасці, а таксама стварэнне ўмоў для аховы іх працы і здароўя.
… (Артыкул 32) - RussianБрак, семья, материнство, отцовство и детство находятся под защитой государства.
…
Женщинам обеспечивается предоставление равных с мужчинами возможностей в получении образования и профессиональной подготовке, в труде и продвижении по службе (работе), в общественно-политической, культурной и других сферах деятельности, а также создание условий для охраны их труда и здоровья.
… (Статья 32)
Public Institutions and Services
- EnglishCitizens of the Republic of Belarus shall be guaranteed the right to social security in old age, in the event of illness, disability, loss of fitness for work and loss of a bread-winner and in other instances specified in law.
… (Art. 47) - BelarusianГрамадзянам Рэспублікі Беларусь гарантуецца права на сацыяльнае забеспячэнне ў старасці, у выпадку хваробы, інваліднасці, страты працаздольнасці, страты карміцеля і ў іншых выпадках, прадугледжаных законам.
… (Артыкул 47) - RussianГражданам Республики Беларусь гарантируется право на социальное обеспечение в старости, в случае болезни, инвалидности, утраты трудоспособности, потери кормильца и в других случаях, предусмотренных законом.
… (Статья 47)
Status of the Constitution
- English…
adopt hereby this Constitution - the Fundamental Law of the Republic of Belarus. (Preamble) - Belarusian…
прымаем гэтую Канстытуцыю — Асноўны Закон Рэспублікі Беларусь. (прэамбула) - Russian…
принимаем настоящую Конституцию – Основной Закон Республики Беларусь. (преамбула)
Status of the Constitution
- EnglishThe Republic of Belarus shall be bound by the principle of the rule of law.
The State and all the bodies and officials thereof shall operate within the confines of the Constitution and the laws enacted in accordance therewith.
Legal enactments or specific provisions thereof which are deemed under procedure specified in law to be contrary to the provisions of the Constitution shall have no legal force.
… (Art. 7) - BelarusianУ Рэспубліцы Беларусь устанаўліваецца прынцып вяршэнства права.
Дзяржава, усе яе органы і службовыя асобы дзейнічаюць у межах Канстытуцыі і прынятых у адпаведнасці з ёю актаў заканадаўства.
Прававыя акты або іх асобныя палажэнні, прызнаныя ва ўстаноўленым законам парадку супярэчнымі з палажэннямі Канстытуцыі, не маюць юрыдычнай сілы.
... (Артыкул 7) - RussianВ Республике Беларусь устанавливается принцип верховенства права.
Государство, все его органы и должностные лица действуют в пределах Конституции и принятых в соответствии с ней актов законодательства.
Правовые акты или их отдельные положения, признанные в установленном законом порядке противоречащими положениям Конституции, не имеют юридической силы.
... (Статья 7)
Status of the Constitution
- English…
The conclusion of international treaties that are contrary to the Constitution shall not be permitted. (Art. 8) - Belarusian…
Не дапускаецца заключэнне міжнародных дагавораў, якія супярэчаць Канстытуцыі. (Артыкул 8) - Russian…
Не допускается заключение международных договоров, которые противоречат Конституции. (Статья 8)
Status of the Constitution
- EnglishEveryone in the territory of the Republic of Belarus shall abide by its Constitution and laws and respect national traditions. (Art. 52)
- BelarusianКожны, хто знаходзіцца на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, абавязаны выконваць яе Канстытуцыю, законы і паважаць нацыянальныя традыцыі. (Артыкул 52)
- RussianКаждый, кто находится на территории Республики Беларусь, обязан соблюдать ее Конституцию, законы и уважать национальные традиции. (Статья 52)
Status of the Constitution
- English…
Enforceable enactments or their particular provisions which are considered unconstitutional shall be deemed invalid in accordance with the procedure determined by the law.
… (Art. 116) - Belarusian…
Нарматыўныя акты або іх асобныя палажэнні, прызнаныя неканстытуцыйнымі, страчваюць сілу ў парадку, што вызначаецца законам.
… (Артыкул 116) - Russian…
Нормативные акты или их отдельные положения, признанные неконституционными, утрачивают силу в порядке, определяемом законом.
… (Статья 116)
Status of the Constitution
- EnglishThe Constitution shall have the supreme legal force. Laws, decrees, edicts and other instruments of state bodies shall be promulgated on the basis of, and in accordance with the Constitution of the Republic of Belarus.
Where there is a discrepancy between a law, decree or edict and the Constitution, the Constitution shall apply.
… (Art. 137) - BelarusianКанстытуцыя валодае найвышэйшай юрыдычнай сілай. Законы, дэкрэты, указы і іншыя акты дзяржаўных органаў выдаюцца на падставе і ў адпаведнасці з Канстытуцыяй Рэспублікі Беларусь.
У выпадку разыходжання закона, дэкрэта або ўказа з Канстытуцыяй дзейнічае Канстытуцыя.
… (Артыкул 137) - RussianКонституция обладает высшей юридической силой. Законы, декреты, указы и иные акты государственных органов издаются на основе и в соответствии с Конституцией Республики Беларусь.
В случае расхождения закона, декрета или указа с Конституцией действует Конституция.
… (Статья 137)
Status of the Constitution
- EnglishThe laws, decrees and other acts which were applied in the territory of the Republic of Belarus prior to the entry into force of the present Constitution shall apply in the particular parts thereof that are not contrary to the Constitution of the Republic of Belarus. (Art. 142)
- BelarusianЗаконы, указы і іншыя акты, што дзейнічалі на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь да ўвядзення ў дзеянне гэтай Канстытуцыі, прымяняюцца ў частцы, якая не супярэчыць Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь. (Артыкул 142)
- RussianЗаконы, указы и другие акты, действовавшие на территории Республики Беларусь до введения в действие настоящей Конституции, применяются в части, не противоречащей Конституции Республики Беларусь. (Статья 142)
Status of International Law
- EnglishThe Republic of Belarus shall recognize the supremacy of the generally recognised principles of international law and shall ensure the compliance of laws therewith.
…
Conclusion of treaties that are contrary to the Constitution shall not be permitted. (Art. 8) - BelarusianРэспубліка Беларусь прызнае прыярытэт агульнапрызнаных прынцыпаў міжнароднага права і забяспечвае адпаведнасць ім заканадаўства.
…
Не дапускаецца заключэнне міжнародных дагавораў, якія супярэчаць Канстытуцыі. (Артыкул 8) - RussianРеспублика Беларусь признает приоритет общепризнанных принципов международного права и обеспечивает соответствие им законодательства.
…
Не допускается заключение международных договоров, которые противоречат Конституции. (Статья 8)
Status of International Law
- English…
The State shall guarantee the rights and liberties of the citizens of Belarus that are enshrined in the Constitution and the laws, and specified in the state’s international obligations. (Art. 21) - Belarusian…
Дзяржава гарантуе правы і свабоды грамадзян Беларусі, замацаваныя ў Канстытуцыі, законах і прадугледжаныя міжнароднымі абавязацельствамі дзяржавы. (Артыкул 21) - Russian…
Государство гарантирует права и свободы граждан Беларуси, закрепленные в Конституции, законах и предусмотренные международными обязательствами государства. (Статья 21)
Status of International Law
- EnglishEveryone shall have the right in accordance with the international instruments ratified by the Republic of Belarus to appeal to international organizations to defend their rights and liberties, provided all available domestic means of legal defence have been exhausted. (Art. 61)
- BelarusianКожны мае права ў адпаведнасці з міжнародна-прававымі актамі, якія ратыфікаваны Рэспублікай Беларусь, звяртацца ў міжнародныя арганізацыі з мэтай абароны сваіх правоў і свабод, калі вычарпаны ўсе наяўныя ўнутрыдзяржаўныя сродкі прававой абароны. (Артыкул 61)
- RussianКаждый вправе в соответствии с международно-правовыми актами, ратифицированными Республикой Беларусь, обращаться в международные организации с целью защиты своих прав и свобод, если исчерпаны все имеющиеся внутригосударственные средства правовой защиты. (Статья 61)
Status of International Law
- English…
The Constitutional Court on the recommendations of the President of the Republic of Belarus, the House of Representatives, the Council of the Republic, the Supreme Court of the Republic of Belarus, the Supreme Economic Court of the Republic of Belarus, the Council of Ministers of the Republic of Belarus shall produce a ruling on:
the conformity of laws, decrees and edicts of the President, international agreements and other obligations of the Republic of Belarus to the Constitution and instruments of international law ratified by the Republic of Belarus;
the conformity of instruments of interstate formations of which the Republic of Belarus is part, edicts of the President of the Republic of Belarus which are issued to the execution of the law, to the Constitution, instruments of international law ratified by the Republic of Belarus, the laws and decrees;
the conformity of the decisions of the Council of Ministers and orders of the Supreme Court, the Supreme Economic Court, Prosecutor General to the Constitution, instruments of international law ratified by the Republic of Belarus, laws, decrees and edicts;
the conformity of enactments of any other state body to the Constitution, instruments of international law ratified by the Republic of Belarus, laws, decrees and edicts.
Enforceable enactments or their particular provisions which are considered unconstitutional shall be deemed invalid in accordance with the procedure determined by the law.
… (Art. 116) - Belarusian…
Канстытуцыйны Суд па прапановах Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, Палаты прадстаўнікоў, Савета Рэспублікі, Вярхоўнага Суда Рэспублікі Беларусь, Вышэйшага Гаспадарчага Суда Рэспублікі Беларусь, Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь дае заключэнні:
аб адпаведнасці законаў, дэкрэтаў, указаў Прэзідэнта, міжнародных дагаворных і іншых абавязацельстваў Рэспублікі Беларусь Канстытуцыі і міжнародна-прававым актам, ратыфікаваным Рэспублікай Беларусь;
аб адпаведнасці актаў міждзяржаўных утварэнняў, у якія ўваходзіць Рэспубліка Беларусь, указаў Прэзідэнта, выдадзеных у мэтах выканання закона, Канстытуцыі, міжнародна-прававым актам, ратыфікаваным Рэспублікай Беларусь, законам і дэкрэтам;
аб адпаведнасці пастаноў Савета Міністраў, актаў Вярхоўнага Суда, Вышэйшага Гаспадарчага Суда, Генеральнага пракурора Канстытуцыі, міжнародна-прававым актам, ратыфікаваным Рэспублікай Беларусь, законам, дэкрэтам і ўказам;
аб адпаведнасці актаў любога другога дзяржаўнага органа Канстытуцыі, міжнародна-прававым актам, ратыфікаваным Рэспублікай Беларусь, законам, дэкрэтам і ўказам.
Нарматыўныя акты або іх асобныя палажэнні, прызнаныя неканстытуцыйнымі, страчваюць сілу ў парадку, што вызначаецца законам.
… (Артыкул 116) - Russian…
Конституционный Суд по предложениям Президента Республики Беларусь, Палаты представителей, Совета Республики, Верховного Суда Республики Беларусь, Высшего Хозяйственного Суда Республики Беларусь, Совета Министров Республики Беларусь дает заключения:
о соответствии законов, декретов, указов Президента, международных договорных и иных обязательств Республики Беларусь Конституции и международно-правовым актам, ратифицированным Республикой Беларусь;
о соответствии актов межгосударственных образований, в которые входит Республика Беларусь, указов Президента, изданных во исполнение закона, Конституции, международно-правовым актам, ратифицированным Республикой Беларусь, законам и декретам;
о соответствии постановлений Совета Министров, актов Верховного Суда, Высшего Хозяйственного Суда, Генерального прокурора Конституции, международно-правовым актам, ратифицированным Республикой Беларусь, законам, декретам и указам;
о соответствии актов любого другого государственного органа Конституции, международно-правовым актам, ратифицированным Республикой Беларусь, законам, декретам и указам.
Нормативные акты или их отдельные положения, признанные неконституционными, утрачивают силу в порядке, определяемом законом.
… (Статья 116)
Religious Law
- EnglishReligions and faiths shall be equal before the law.
Relations between the State and religious organizations shall be regulated by the law with regard to their influence on the formation of the spiritual, cultural and state traditions of the Belarusian people.
… (Art. 16) - BelarusianРэлігіі і веравызнанні роўныя перад законам.
Узаемаадносіны дзяржавы і рэлігійных арганізацый рэгулююцца законам з улікам іх уплыву на фарміраванне духоўных, культурных і дзяржаўных традыцый беларускага народа.
… (Артыкул 16) - RussianРелигии и вероисповедания равны перед законом.
Взаимоотношения государства и религиозных организаций регулируются законом с учетом их влияния на формирование духовных, культурных и государственных традиций белорусского народа.
… (Статья 16)
Women’s Rights
- English…
Women shall be guaranteed equal rights with men in their opportunities to receive education and vocational training, promotion in labour, socio-political, cultural and other spheres of activity, as well as in creating conditions safeguarding their labour and health.
… (Art. 32) - Belarusian…
Жанчынам забяспечваецца прадастаўленне роўных з мужчынамі магчымасцей у атрыманні адукацыі і прафесійнай падрыхтоўцы, у працы і вылучэнні па службе (рабоце), у грамадска-палітычнай, культурнай і іншых сферах дзейнасці, а таксама стварэнне ўмоў для аховы іх працы і здароўя.
… (Артыкул 32) - Russian…
Женщинам обеспечивается предоставление равных с мужчинами возможностей в получении образования и профессиональной подготовке, в труде и продвижении по службе (работе), в общественно-политической, культурной и других сферах деятельности, а также создание условий для охраны их труда и здоровья.
… (Статья 32)
1
Constitution of the Republic of Belarus 1994, as amended to 2004 (English). According to Art. 17: “The Belarusian and Russian languages shall be the official languages of the Republic of Belarus.”