Links to all sites last visited 9 April 2024
Constitution of the Republic of Kazakhstan 1995, as amended to 2022
Jurisdiction and Access
- English
The President of the Republic of Kazakhstan shall:
...
10-1) in the interests of protecting the rights and freedoms of man and citizen, ensuring national security, sovereignty and integrity of the state, sends an appeal to the Constitutional Court on consideration of the law or other legal act that has entered into force for compliance with the Constitution of the Republic, on giving an opinion in the case provided for in paragraph 3 of article 91 of the Constitution of the Republic of Kazakhstan;
... (Art. 44) - Kazak
Қазақстан Республикасының Президенті:
...
10-1) адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қорғау, мемлекеттің ұлттық қауіпсіздігін, егемендігі мен тұтастығын қамтамасыз ету мүддесінде, күшіне енген заңды немесе өзге де құқықтық актіні Республика Конституциясына сәйкестігіне қарау туралы, Қазақстан Республикасы Конституциясының 91-бабының 3-тармағында көзделген жағдайда қорытынды беру туралы Конституциялық Сотқа өтініш жолдайды;
... (44-бап)
Jurisdiction and Access
- English
1. The Constitutional Court on the appeal of the President of the Republic of Kazakhstan, the Chairman of the Senate, the Chairman of the Majilis, at least one fifth of the total number of deputies of the Parliament, the Prime Minister shall:
1) decide, in case of a dispute, the issue of correctness of holding elections of the President of the Republic, deputies of the Parliament and holding a republican referendum;
2) consider the laws adopted by the Parliament for their compliance with the Constitution of the Republic before signing by the President;
2-1) consider the resolutions adopted by the Parliament and its Chambers for compliance with the Constitution of the Republic;
3) consider international treaties of the Republic for their compliance with Constitution before ratification;
4) give an official interpretation of the norms of the Constitution;
5) give conclusions in the cases provided for by paragraphs 1 and 2 of Article 47 of the Constitution.
2. The Constitutional Court shall consider the appeals of the President of the Republic in the cases provided for by subparagraph 10-1) of Article 44 of the Constitution, as well as the appeals of the courts in the cases established by Article 78 of the Constitution.
3. The Constitutional Court on the appeals of citizens, shall consider the regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan that directly affect their rights and freedoms, enshrined in the Constitution for compliance with the Constitution of the Republic.
The procedure and conditions for the appeals of citizens to the Constitutional Court shall be determined by the constitutional law.
4. The Constitutional Court, upon the appeals of the Prosecutor General of the Republic shall consider the issues specified in subparagraphs 3) and 4) of paragraph 1 of this article, as well as the regulatory legal acts of the Republic of Kazakhstan for their compliance with the Constitution of the Republic.
5. The Constitutional Court, on the appeal of the Commissioner for Human Rights shall consider the regulatory legal acts affecting the rights and freedoms of a person and citizen enshrined in the Constitution for compliance with the Constitution of the Republic. (Art. 72) - Kazak
1. Конституциялық Сот Қазақстан Республикасы Президентінің, Сенат Төрағасының, Мәжіліс Төрағасының, Парламент депутаттары жалпы санының кемінде бестен бір бөлігінің, Премьер-Министрдің өтініші бойынша:
1) дау туған жағдайда Республика Президентінің, Парламент депутаттарының сайлауын өткізудің дұрыстығы және республикалық референдум өткізу туралы мәселені шешеді;
2) Парламент қабылдаған заңдардың Республика Конституциясына сәйкестігін Президент қол қойғанға дейін қарайды;
2-1) Парламент және оның палаталары қабылдаған қаулылардың Республика Конституциясына сәйкестігін қарайды;
3) Республиканың халықаралық шарттарын бекіткенге дейін олардың Конституцияға сәйкестігін қарайды;
4) Конституцияның нормаларына ресми түсіндірме береді;
5) Конституцияның 47-бабының 1 және 2-тармақтарында көзделген реттерде қорытындылар береді.
2. Конституциялық Сот Конституцияның 44-бабының 10-1) тармақшасында көзделген жағдайларда – Республика Президентінің өтiнiштерiн, сондай-ақ Конституцияның 78-бабында белгiленген жағдайларда соттардың өтiнiштерiн қарайды.
3. Конституциялық Сот азаматтардың Конституцияда бекітілген құқықтары мен бостандықтарын тікелей қозғайтын Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің Республика Конституциясына сәйкестігін олардың өтініштері бойынша қарайды.
Азаматтардың Конституциялық Сотқа жүгіну тәртібі мен шарттары конституциялық заңда айқындалады.
4. Конституциялық Сот осы баптың 1-тармағының 3) және 4) тармақшаларында көрсетілген мәселелерді, сондай-ақ Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің Республика Конституциясына сәйкестігін Республика Бас Прокурорының өтініштері бойынша қарайды.
5. Конституциялық Сот Конституцияда бекітілген адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қозғайтын нормативтік құқықтық актілердің Республика Конституциясына сәйкестігін Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің өтініші бойынша қарайды. (72-бап)
Jurisdiction and Access
- English
Courts shall not be entitled to apply the laws and other normative legal acts that infringe on the rights and freedoms of a human and a citizen enshrined in the Constitution. If the court sees that a law or other normative legal act to be applied infringes on the rights and freedoms of a human and a citizen enshrined in the Constitution, it shall be obliged to suspend the proceedings and apply to the Constitutional Court with a motion to recognize this act as unconstitutional. (Art. 78)
- Kazak
Соттардың Конституциямен баянды етілген адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарына нұқсан келтіретін заңдар мен өзге де нормативтік құқықтық актілерді қолдануға хақысы жоқ. Егер сот қолданылуға тиісті заң немесе өзге де нормативтік құқықтық акт Конституциямен баянды етілген адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарына нұқсан келтіреді деп тапса, іс жүргізуді тоқтата тұруға және осы актіні конституциялық емес деп тану туралы ұсыныспен Конституциялық Сотқа жүгінуге міндетті. (78-бап)
1
Constitution of the Republic of Kazakhstan 1995, as amended to 2022 (English). According to Art. 7.1: “The state language of the Republic of Kazakhstan shall be the Kazak language."