Links to all sites last visited 6 February 2024
Constitution of the Kingdom of Bhutan 2008
Political Rights and Association
- English
…
6. A Bhutanese citizen shall have the right to vote.
…
12. A Bhutanese citizen shall have the right to freedom of peaceful assembly and freedom of association, other than membership of associations that are harmful to the peace and unity of the country, and shall have the right not to be compelled to belong to any association.
… (Art. 7) - Dzongkha
…
༦) འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཅིག་ལུ་ ཚོགས་རྒྱན་བསྐྱུར་ནིའི་ཐོབ་དབང་ཡོད།
…
༡༢) རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཞི་བདེ་དང་ གཅིག་མཐུན་ལུ་གནོད་པའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་མ་ཡིན་པའི་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཅིག་ལུ་ ཞི་བདེ་འཛོམས་འདུའི་དལ་དབང་དང་ མཐུན་ཚོགས་དལ་དབང་གི་ཐོབ་དབང་ཡོད་པའི་ཁར་ ནན་བསྐུལ་ཐོག་ལས་ མཐུན་ཚོགས་གང་རུང་ཅིག་གི་ཁོངས་སུ་ ཐབས་མེད་གཏོགས་བཅུག་ནི་མེད་པའི་ཐོབ་དབང་ཡོད།
... ༼རྩ་ཚན་༧༽
Political Rights and Association
- English
1. Under this Constitution, the general will of the people shall be the basis of government and it shall be expressed through periodic elections.
2. A person shall have the right to vote by direct adult suffrage through secret ballot at an election if the person is:
a. A Bhutanese citizen as evidenced by a Citizenship Card;
b. Not less than eighteen years of age;
c. Registered in the civil registry of that constituency for not less than one year, prior to the date of the election; and
d. Not otherwise disqualified from voting under any law in force in Bhutan.
… (Art. 23) - Dzongkha
༡) རྩ་ཁྲིམས་ཆེན་མོ་འདིའི་ནང་གསལ་ལྟར་ གཞུང་གི་གཞི་གནས་འདི་ མི་སེར་སྤྱིར་གྱི་བསམ་དོན་ཨིནམ་དང་ བསམ་དོན་ འདི་ དུས་མཚམས་ཅན་གྱི་བཙག་འཐུའི་ཐོག་ལས་གསལ་སྟོན་འབད་དགོ།
༢) མི་ཅིག་གིས་ བཙག་འཐུ་ཅིག་ནང་གསང་བའི་ཚོགས་རྒྱན་ཐོག་ལས་ ན་ལོན་ཚོགས་རྒྱན་ཐད་ ཀར་བསྐྱུར་ནིའི་ ཐོབ་དབང་ཡོད་མི་དེ་ཡང་ གལ་སྲིད་མི་ངོ་འདི།
ཀ༽ མི་ཁུངས་ལག་ཁྱེར་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་སྟོན་ནི་ཡོད་པའི་འབྲུག་པའི་མི་སེར་དང།
ཁ༽ སྐྱེས་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ལས་མ་ཆུང་བ།
ག༽ བཙག་འཐུའི་ཚེས་གྲངས་ཀྱི་སྔ་གོང་ལས་ལོ་ངོ་གཅིག་ལས་མ་ཉུང་བར་ འདེམས་ཁོངས་དེའི་ ཞི་བའི་ཐོ་བཀོད་ མ་ཡིག་ནང་བཀོད་དེ་ཡོད་པ། དང་།
ང་༽ འབྲུག་གི་ཁྱབ་དབང་ཡོད་པའི་ཁྲིམས་གང་རུང་ཅིག་གི་ནང་གསལ་ལྟར་ ཚོགས་རྒྱན་བསྐྱུར་ནིའི་ཁྱདཚད་ ལས་ མ་འགལ་བ།
... ༼རྩ་ཚན་༢༣༽
Political Parties
- English
1. Political parties shall ensure that national interests prevail over all other interests and, for this purpose, shall provide choices based on the values and aspirations of the people for responsible and good governance.
2. Political parties shall promote national unity and progressive economic development and strive to ensure the well-being of the nation.
3. Candidates and political parties shall not resort to regionalism, ethnicity and religion to incite voters for electoral gain.
4. A political party shall be registered by the Election Commission on its satisfying the qualifications and requirements set out hereinafter, that:
(a) Its members shall be Bhutanese citizens and not otherwise disqualified under this Constitution;
(b) Its membership is not based on region, sex, language, religion or social origin;
(c) It is broad-based with cross-national membership and support and is committed to national cohesion and stability;
(d) It does not accept money or any assistance other than those contributions made by its registered members, and the amount or value shall be fixed by the Election Commission;
(e) It does not receive money or any assistance from foreign sources, be it governmental, non-governmental, private organizations or from private parties or individuals;
(f) Its members shall bear true faith and allegiance to this Constitution and uphold the sovereignty, territorial integrity, security and unity of the Kingdom;
(g) It is established for the advancement of democracy and for the social, economic and political growth of Bhutan; and
(h) It has not been dissolved earlier under the provisions of section 11 of this Article.
... (Art. 15) - Dzongkha
༡) སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཚུ་གིས་ རྒྱལ་ཡོངས་མཐའ་དོན་འདི་ མཐའ་དོན་གཞན་ཆ་མཉམ་ལས་ ལྷག་སྟེ་ ཁྱབ་ཆེཝ་ངེས་གཏན་ བཟོ་ནི་དང་ དེའི་དོན་ལུ་ཁྱད་ཆོས་དང་མི་སེར་གྱི་རེ་འདོད་བསྐྱེད་ མི་ལུ་གཞི་བཞག་པའི་འགན་ཁུར་ཅན་དང་ གཞུང་སྐྱོང་ ལེགས་ལྡན་གྱི་གདམ་ཁ་བྱིན་དགོ།
༢) སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཚུ་གིས་ རྒྱལ་ཡོངས་གཅིག་མཐུན་དང་ཡར་འཕེལ་ཅན་གྱི་དཔལ་འབྱོར་ ཡར་དྲག་གཏང་ནི་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་ངེས་གཏན་བཟོ་ནིའི་དོན་གཉེར་བསྐྱེད་དགོ།
༣) འདེམས་ངོ་དང་ སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཚུ་གིས་ བཙག་འཐུའི་ཁེ་འབབ་དོན་ལུ་ ལུང་ཕྱོགས་དང་ མི་རིགས་ ཆོས་ལུགས་ཚུ་ ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཚོགས་རྒྱན་སྐྱུར་མི་ཚུ་ལུ་རྒྱུད་བསྐུལ་འབད་ནི་མེད།
༤) གཤམ་གསལ་བཀོད་དེ་ཡོད་པའི་ཁྱད་ཚད་དང་དགོས་མཁོ་ཚུ་ལུ་ བཙག་འཐུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ ངེས་ཤེས་འདྲོངས་ ཞིནམ་ལས་ སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཅིག་ཐོ་ཡིག་བཀོད་དགོཔ་འདི་ཡང་།
ཀ༽ དེའི་འཐུས་མི་ཚུ་ འབྲུག་གི་མི་ཁུངས་དང་ རྩ་ཁྲིམས་ཆེན་མོ་འདིའི་ནང་གསལ་ ལྟར་གྱི་ ཁྱད་ཚད་ལས་ མ་འགལ་མི་ དགོཔ་དང་།
ཁ༽ དེ་གི་འཐུས་མིའི་འགན་དབང་འདི་ ལུང་ཕྱོགས་ ཡང་ན་ ཕོ་མོ་ སྐད་ཡིག་ ཆོས་ལུགས་ མི་སྡེའི་འབྱུང་ཁུངས་ ཚུ་ལུ་གཞིར་འཛིན་མེདཔ།
ག༽ ཚོགས་པ་དེ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱི་འཐུས་མིའི་འགན་དབང་དང་ རྒྱབ་སྐྱོར་དང་བཅས་པའི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཁར་ རྒྱལ་ཡོངས་གཅིག་གྱུར་དང་བརྟན་གཞིར་ བརྩོན་མི།
ང་༽ ཐོ་བཀོད་འབད་བའི་འཐུས་མི་ཚུ་གིས་བྱིན་པའི་ཞལ་འདེབས་མ་ཡིན་པའི་ཏི་རུ་གཞན་ ཡང་ན་ གྲོགས་རམ་གང་ཞིག་ ལེན་ནི་མེད་པའི་ཁར་ འདི་གི་གྲངས་འབོར་ ཡང་ན་ རིན་ཚད་འདི་ བཙག་འཐུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གཏན་འཁེལ་བཟོ་དགོ།
ཅ༽ ཚོགས་པ་དེ་གིས་ གཞུང་ ཡང་ན་ གཞུང་མིན་ སྒེར་གྱི་ལས་ཚོགས་སམ་ སྒེར་སྡེ་དང་ངོ་རྐྱང་ཚུ་ག་ལས་ཨིན་རུང་ ཕྱིའི་འབྱུང་ཁུངས་ལས་དངུལ་རྐྱང་ ཡང་ན་ གྲོགས་རམ་གང་ཡང་མ་ལེན་པ།
ཆ༽ དེའི་འཐུས་མི་ཚུ་གིས་ རྩ་ཁྲིམས་ཆེན་མོ་འདི་ལུ་ དམ་ཚིག་གཙང་མའི་གུས་བཀུར་ ཞུ་དགོཔ་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ རང་བཙན་དང་ བདེ་སྲུང་ གཅིག་མཐུན་ གཅིག་སྒྲིལ་ གོང་ལུ་བཀུར་དགོ།
ཇ༽ ཚོགས་པ་དེ་ དམངས་གཙོའི་མདུན་སྐྱོད་དང་ འབྲུག་གི་མི་སྡེ་དང་དཔལ་འབྱོར་ སྲིད་དོན་འཕེལ་སྐྱེད་དོན་ལུ་ གཞི་འཛུགས་ཡོད་པ།
ཉ༽ ཚོགས་པ་དེ་ རྩ་ཚན་འདིའི་དོན་ཚན་༡༡ པའི་དགོངས་དོན་ནང་གསལ་ལྟར་ ཧེ་མ་ རྩ་གྲོལ་མ་བཏང་བ།
... ༼རྩ་ཚན་༡༥༽
Political Parties
- English
1. Parliament shall, by law, establish a Public Election Fund into which shall be paid every year such amounts as the Election Commission may consider appropriate to fund registered political parties and their candidates during elections to the National Assembly and candidates to the National Council.
2. The payment out of the Public Election Fund shall be made by the Election Commission in a non-discriminatory manner to registered political parties and candidates in accordance with laws made by Parliament.
3. The Election Commission shall fix a ceiling for the total expenditure that may be incurred by political parties and their candidates taking part in elections to the National Assembly.
4. The Election Commission shall fix a ceiling for contribution offered voluntarily by any of its registered members to a political party subject to the provisions of the Election Fund Act.
5. The funding received by political parties and their candidates shall be subjected to scrutiny and auditing as called for by the Election Commission in accordance with laws made by Parliament or law in force. (Art. 16) - Dzongkha
༡) བཙག་འཐུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུའི་ནང་ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཚུ་དང་ རྒྱལ་ཡོངས་ ཚོགས་སྡེའི་འདེམས་ངོ་ཚུ་བཙག་འཐུའི་སྐབས་ ཚོགས་པ་དེ་ཚུ་གི་ འདེམས་ངོ་ཚུ་ལུ་མ་དངུལ་བྱིན་ནིའི་དོན་ལུ་ འོས་འཚམས་ ལྡན་པའི་འབོར་ཚད་ཀྱི་བལྟ་ཞིབ་ དང་བསྟུན་ཏེ་ ལོ་བསྟར་བཞིན་དུ་བཙུགས་པའི་མི་དམངས་བཙག་འཐུའི་མ་དངུལ་ཅིག་ སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ཐོག་གཞི་བཙུགས་འབད་དགོ།
༢) བཙག་འཐུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཚུ་དང་ འདེམས་ངོ་ཚུ་ལུ་ མི་དམངས་བཙག་འཐུའི་ མ་དངུལ་ ཐོག་ལས་སྤྲོད་བྱ་འདི་ ཕྱོགས་རིས་མེད་པའི་རྣམ་གཞག་གི་ ཐོག་ལས་ སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་ ཁྲིམས་ཚུ་ དང་ འཁྲིལ་ཏེ་སྤྲོད་དགོ།
༣) བཙག་འཐུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུའི་བཙག་འཐུ་ཚུ་ནང་གཏོགས་མི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་དང་ འདེམས་ངོ་ཚུ་གིས་སྤྱོད་ཆོག་པའི་ཟད་གྲོན་ཡོངས་བསྡོམས་ཀྱི་མཐོ་ཚད་ཅིག་ གཏན་འཁེལ་བཟོ་དགོ།
༤) བཙག་འཐུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཅིག་ནང་ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་འཐུས་མི་ཚུ་གིས་ དང་བླངས་ཐོག་ལས་སྤྲོད་ པའི་ ཞལ་འདེབས་ལུ་ བཙག་འཐུའི་མ་དངུལ་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ དགོངས་དོན་ཚུ་ལས་མ་འགལ་བར་ མཐོ་ཚད་ གཏན་འཁེལ་བཟོ་དགོ།
༥) སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་ཁྲིམས་ ཡང་ན་ ཁྱབ་དབང་ཡོད་པའི་ཁྲིམས་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ སྲིད་ དོན་ཚོགས་པ་དང་ འདེམས་ངོ་ཚུ་གིས་མ་དངུལ་ཐོབ་མི་ཚུ་ བཙག་འཐུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་བསྐུལ་མ་ དང་བསྟུན་ རྩིས་ཞིབ་དང་བརྟག་ཞིབ་འབད་དགོ། ༼རྩ་ཚན་༡༦༽
Electoral Bodies
- English
1. There shall be an Election Commission which shall be responsible for the preparation, maintenance, and periodical updating of electoral rolls, the election schedule, and the supervision, direction, control, and conduct of elections to Parliament and Local Governments, as well as holding of National Referendums, in a free and fair manner.
… (Art. 24) - Dzongkha
༡) བཙག་འཐུ་ལྷན་ཚོགས་ཅིག་ཡོད་དགོ་མི་དེ་ནང་ སྤྱི་ཚོགས་དང་ས་གནས་ཀྱི་གཞུང་ཚུ་ནང་ རྒྱལ་ཡོངས་འོས་འདེམས་ ཚུ་གི་བཙག་འཐུའི་ སྐབས་ རང་མོས་དང་རྣམ་དག་གི་སྒོ་ལས་འགོ་འདྲེན་འཐབ་ནི་ལུ་ བཙག་འཐུ་དང་འབྲེལ་བའི་བཅའ་སྒྲིག་ ཐོ་ཡིག་རྒྱུན་སྐྱོང་དང་ དུས་ མཚམས་དང་བསྟུན་པའི་ཁ་གསོ་ བཙག་འཐུའི་ལས་འཆར་དང་ བལྟ་སྐྱོང་ བཀོད་ཁྱབ་ དམ་འཛིན་འབད་ནི་ཚུ་གི་ ཁག་འགན་ཡོད།
་་་༼རྩ་ཚན་༢༤༽
Head of State
- English
1. His Majesty the Druk Gyalpo is the Head of State and the symbol of unity of the Kingdom and of the people of Bhutan.
2. The Chhoe-sid-nyi of Bhutan shall be unified in the person of the Druk Gyalpo who, as a Buddhist, shall be the upholder of the Chhoe-sid.
3.The title to the Golden Throne of Bhutan shall vest in the legitimate descendants of Druk Gyalpo Ugyen Wangchuck as enshrined in the inviolable and historic Gyenja of the Thirteenth Day, Eleventh Month of the Earth Monkey Year, corresponding to the Seventeenth Day of December, Nineteen Hundred and Seven and shall:
(a) Pass only to children born of lawful marriage;
(b) Pass by hereditary succession to the direct lineal descendants on the abdication or demise of the Druk Gyalpo, in order of seniority, with a prince taking precedence over a princess, subject to the requirement that, in the event of shortcomings in the elder prince, it shall be the sacred duty of the Druk Gyalpo to select and proclaim the most capable prince or princess as heir to the Throne;
(c) Pass to the child of the Queen who is pregnant at the time of the demise of the Druk Gyalpo if no heir exists under section 3(b);
(d) Pass to the nearest collateral line of the descendants of the Druk Gyalpo in accordance with the principle of lineal descent, with preference being given for elder over the younger, if the Druk Gyalpo has no direct lineal descendant;
(e) Not pass to children incapable of exercising the Royal Prerogatives by reason of physical or mental infirmity.
(f) Not pass to a person entitled to succeed to the Throne who enters into a marriage with a person other than a natural born citizen of Bhutan.
…
6. Upon reaching the age of sixty-five years, the Druk Gyalpo shall step down and hand over the Throne to the Crown Prince or Crown Princess, provided the Royal Heir has come of age.
… (Art. 2) - Dzongkha
༡) འབྲུག་མངའ་བདག་རྒྱལ་པོ་མཆོག་རྒྱལ་ཁམས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་དང་ རྒྱལ་ཁབ་དང་འབྲུག་པའི་མི་ སེར་གཅིག་མཐུན་གྱི་ བརྡ་མཚོན་ཨིན།
༢) འབྲུག་གི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ངོ་བོར་འདུས་པ་ལས་ སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་འཛིན་འབྲུག་གི་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཆ་རའི་བསྟན་པ་འཛིན་མི་ཨིན།
༣) འབྲུག་གི་གསེར་ཁྲིའི་བདག་དབང་འདི་ འགྱུར་ལྡོག་མེད་པའི་རྒྱལ་རབས་ཅན་གྱི་གན་རྒྱ་གནམ་ ལོ་ས་སྤྲེལ་ཟླ་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚེས་བཅུ་གསུམ་དང་ སྤྱི་ལོ་གཅིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་བདུན་ ཟླ་བཅུ་ གཉིས་པའི་ཚེས་བཅུ་བདུན་ཅན་མར་བཀོད་དོན་ལྟར་ འབྲུག་རྒྱལ་པོ་གོང་ས་ཨོ་རྒྱན་དབང་ཕྱུག་ གི་ཁྲིམས་མཐུན་གདུང་བརྒྱུད་གཙང་མ་ཚུ་ལུ་ཡོད་མི་འདི་ཡང་།
ཀ༽ ཁྲིམས་མཐུན་ཁབ་ཏུ་བཞེས་མི་ལས་འཁྲུངས་པའི་སྲས་སྲོས་ཁོ་ན་ལུ་ བཅོལ་གཏད་ མཛད་ནི་དང་།
ཁ༽ འབྲུག་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ རྒྱལ་ཁྲི་སྤང་བ་ ཡང་ན་ཞིང་ལུ་ཕེབས་ད་ དངོས་བརྒྱུད་ གདུང་འཛིན་ཚུ་ལུ་རྒྱལ་བརྒྱུད་ཀྱི་ འཛིན་རིམ་བཅོལ་གཏད་འདི་ རྒན་རིམ་དང་ བསྟུན་ཏེ་ སྲས་མོ་ཚུ་ལས་སྲས་ཅིག་གིས་འདེམས་རིམ་ཧེ་མ་བཟུང་ནི་ཨིན་རུང་ གལ་སྲིད་སྲས་སྦོམ་ཤོས་འདི་ལུ་སྐྱོན་ཆ་རེ་འབྱུང་ཚེ་ དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་ ལྕོགས་གྲུབ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་སྲས་ ཡང་ན་སྲས་མོ་འདི་ རྒྱལ་ཁྲི་འཛིན་མིར་གདམ་ཁ་ གནང་ཞིནམ་ལས་ དེ་ལུགས་ཀྱི་བཀའ་ཁྱབ་གནང་ནི་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་པོ་མཆོག་གི་ ཕྱག་འགན་དམ་ཟབ་ཅན་ཅིག་ཨིན།
ག༽ དོན་ཚན་༣ པ་ཁ༽ པའི་ནང་གསལ་ལྟར་གྱི་རྒྱལ་བརྒྱུད་འཛིན་མི་མེད་ཚེ་ འབྲུག་ རྒྱལ་པོ་མཆོག་ཞིང་ལུ་ ཕེབས་པའི་དུས་ཚོད་ལུ་ བཙུན་མོའི་ལྷུམས་སུ་ཡོད་མི་སྲས་ སྲོས་དེ་ལུ་རྒྱལ་བརྒྱུད་བཅོལ་གཏད་མཛད་ནི་ཨིན།
ང་༽ གལ་སྲིད་ འབྲུག་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ལུ་ཐད་ཀར་གྱི་དངོས་བརྒྱུད་གདུང་འཛིན་མེད་ཚེ་ དངོས་བརྒྱུད་ གདུང་འཛིན་གྱི་གཞི་རྩ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ འབྲུག་རྒྱལ་པོ་མཆོག་གི་གདུང་ བརྒྱུད་ཉེ་ཤོས་ཀྱི་གཞོན་ཤོས་ལས་ རྒན་ཤོས་གདམ་ཁ་རྐྱབ་སྟེ་བཅོལ་གཏད་མཛད་ནི་ཨིན།
ཅ༽ སྐུ་གཟུགས་ ཡང་ན་ དྲན་ཤེས་བརྟན་པོ་མེདཔ་ལས་ རྒྱལ་པོའི་ཁྱད་དབང་སྤྱོད་ ནིའི་ལྕོགས་གྲུབ་མེད་པའི་ སྲས་སྲོས་ལུ་བཅོལ་གཏད་མཛད་ནི་མེད།
ཆ༽ རྒྱལ་ཁྲི་འཛིན་ནིའི་ཐོབ་རིམ་ཡོད་མི་ཅིག་གིས་ རང་བཞིན་སྐྱེས་ལུང་ལས་བརྟེན་པའི་ འབྲུག་གི་མི་སེར་ མ་ཡིན་མི་ཅིག་དང་གཉེན་སྦྱོར་མཛད་ཚེ་ དེ་ལུ་བཅོལ་གཏད་ མཛད་ནི་མེད།
…
༦) འབྲུག་རྒྱལ་པོ་མཆོག་དགུང་ལོ་དྲུག་ཅུ་རེ་ལྔ་བཞེསཔ་ད་ བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་སྲས་ ཡང་ན་ སྲས་མོ་འདི་ ལོ་ཚད་ལོན་པ་ཡིན་ཚེ་ ཁྲི་ལས་བབ་སྟེ་རྒྱལ་བརྒྱུད་འཛིན་མི་འདི་ལུ་རྒྱལ་ཁྲི་རྩིས་སྤྲོད་མཛད་ནི་ཨིན།
་་་༼རྩ་ཚན་༢༽
Government
- English
1. The Druk Gyalpo shall confer Dakyen to the leader or nominee of the party, which wins the majority of seats in the National Assembly, as the Prime Minister.
2. No person shall hold office as Prime Minister for more than two terms.
3. The Druk Gyalpo shall appoint Ministers from among the members of the National Assembly, on the recommendation of the Prime Minister, or shall remove a Minister on the advice of the Prime Minister.
4. A candidate for the post of Prime Minister or Minister shall be an elected member of the National Assembly and a natural born citizen of Bhutan.
... (Art. 17) - Dzongkha
༡) འབྲུག་རྒྱལ་པོ་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུའི་ནང་འདེམས་ཁྲི་མང་ཤོས་ཐོབ་མི་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིདཔ་ ཡང་ན་ དེའི་གདམ་ངོ་འདི་ལུ་བློན་ཆེན་སྦེ་བདག་རྐྱེན་གནང་ནི།
༢) མི་ཅིག་གིས་ བློན་ཆེན་གྱི་གོ་གནས་འདི་ གནས་ཡུན་ཐེངས་གཉིས་ལས་ལྷག་སྟེ་བཟུང་ནི་མེད།
༣) འབྲུག་རྒྱལ་པོ་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུའི་འཐུས་མིའི་གྲལ་ལས་ བློན་ཆེན་གྱི་གྲོས་འདེབས་ཐོག་ བློན་པོ་ཚུ་བསྐོ་བཞག་གནང་ནི་ ཡང་ན་ བློན་ཆེན་གྱི་གྲོས་འབུལ་ཐོག་ བློན་པོའི་གོ་གནས་ལས་བཏོན་གཏང་ནི།
༤) བློན་ཆེན་དང་བློན་པོའི་གོ་གནས་ཀྱི་དོན་ལུ་འདེམས་ངོ་དེ་ བཙག་འཐུ་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་ཡོངས་ ཚོགས་འདུའི་ འཐུས་མི་ཅིག་ཨིན་དགོ་པའི་ཁར་ རང་བཞིན་གྱི་སྐྱེས་ལུང་ལས་བརྟེན་པའི་ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཨིན་མི་ཅིག་དགོ།
་་་༼རྩ་ཚན་༡༧༽
Government
- English
1. The Government shall protect and strengthen the sovereignty of the Kingdom, provide good governance, and ensure peace, security, well-being and happiness of the people.
2. The Executive Power shall be vested in the Lhengye Zhungtshog which shall consist of the Ministers headed by the Prime Minister.
… (Art. 20) - Dzongkha
༡) གཞུང་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་རང་བཙན་གྱི་ཉེན་སྐྱོབ་དང་མཐའ་བཙན་ གཞུང་སྐྱོང་ལེགས་ལྡན་ མི་སེར་གྱི་ཞི་བདེ་དང་ བདེ་སྲུང་ བདེ་སྐྱིད་ དགའ་སྐྱིད་ཡོདཔ་ངེས་གཏན་བཟོ་དགོ།
༢) འཛིན་སྐྱོང་གི་དབང་ཚད་དེ་ བློན་ཆེན་གྱིས་འགོ་ཁྲིད་ཐོག་ བློན་པོ་ཚུ་ཚུད་པའི་ལྷན་རྒྱས་གཞུང་ཚོགས་ལུ་ཡོདཔ་ཨིན།
་་་༼རྩ་ཚན་༢༠༽
Legislature
- English
1. There shall be a Parliament for Bhutan in which all legislative powers under this Constitution are vested and which shall consist of the Druk Gyalpo, the National Council and the National Assembly.
…
3. The election of the members of Parliament shall be in accordance with the provisions of the Electoral Laws of the Kingdom.
… (Art. 10) - Dzongkha
༡) འབྲུག་ལུ་སྤྱི་ཚོགས་ཅིག་ཡོད་དགོ་མི་འདི་ལུ་ རྩ་ཁྲིམས་ཆེན་མོ་འདིའི་ནང་གསལ་ལྟར་ཁྲིམས་ བཟོའི་ དབང་ཚད་ཡོངས་རྫོགས་ཡོད་པའི་ཁར་ སྤྱི་ཚོགས་དེ་ནང་འབྲུག་རྒྱལ་པོ་མཆོག་དང་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་སྡེ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་བཅས་ཚུདཔ་ཨིན།
…
༣) སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཚུ་གི་བཙག་འཐུ་འདི་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བཙག་འཐུ་དང་འབྲེལ་བའི་ཁྲིམས་ ཀྱི་དགོངས་དོན་དང་འཁྲིལ་ དགོ།
་་་༼རྩ་ཚན་༡༠༽
Legislature
- English
1. The National Council shall consist of twenty-five members comprising:
(a) One member elected by the voters in each of the twenty Dzongkhags; and
(b) Five eminent persons nominated by the Druk Gyalpo.
…
3. A candidate to or a member of the National Council shall not belong to any political party.
… (Art. 11) - Dzongkha
༡) རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་སྡེའི་ནང་ འཐུས་མི་ཉེར་ལྔ་ཡོད་མིའི་གྲངས་ཚུ་ཚུད་དགོཔ་འདི་ཡང་།
ཀ༽ རྫོང་ཁག་ཉི་ཤུ་རེ་རེ་བཞིན་གྱི་ཚོགས་རྒྱན་སྐྱུར་མི་ཚུ་གིས་ བཙག་འཐུ་གྲུབ་པའི་ འཐུས་མི་རེ་དང་།
ཁ༽ འབྲུག་རྒྱལ་པོ་མཆོག་གིས་གདམ་ཁ་གྲུབ་པའི་ཁྱད་ལྡན་གྱི་མི་ངོ་ལྔ།
…
༣) རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་སྡེའི་དོན་ལུ་འདེམས་ངོ་ ཡང་ན་ དེའི་འཐུས་མི་ཅིག་ སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ གང་རུང་ཅིག་གི་ ཁོངས་སུ་གཏོགས་ནི་ མེད།
་་་༼རྩ་ཚན་༡༡༽
Legislature
- English
1. The National Assembly shall have a maximum of fifty-five members, elected from each Dzongkhag in proportion to its population, provided that no Dzongkhag shall have less than two members or more than seven members, for which purpose Parliament shall, by law, provide for each Dzongkhag to be divided into constituencies through appropriate delimitation, and for the voters in each constituency directly electing one member to the National Assembly.
... (Art. 12) - Dzongkha
༡) འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་འདི་ནང་ མི་རློབས་ཀྱི་ཆ་ཚད་དང་བསྟུན་རྫོང་ཁག་ཚུ་ལས་ བཙག་འཐུ་ གྲུབ་པའི་ འཐུས་མིའི་གྲངས་བསྡོམས་མཐོ་ཤོས་ལྔ་བཅུ་ང་ལྔ་འོང་དགོཔ་ཨིན་ དེ་ཡང་ རྫོང་ཁག་གཅིག་ལུ་ འཐུས་མི་ གཉིས་ལས་ མ་ཉུངམ་ཅིག་དང་ བདུན་ལས་མ་ལྷགཔ་ཅིག་ ཡོད་དགོ་པའི་ཁར་ དེའི་དོན་ལུ་ སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ འོས་འཚམས་ལྡན་པའི་ བཅད་མཚམས་བཟོ་སྟེ་ རྫོང་ཁག་རེ་རེ་བཞིན་དུ་འདེམས་ཁོངས་ཚུ་ལུ་དཔྱ་བགོ་རྐྱབ་ཐངས་དང་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུའི་ནང་ འདེམས་ཁོངས་རེའི་ཚོགས་རྒྱན་སྐྱུར་མི་ཚུ་གིས་ འཐུས་མི་རེ་ཐད་ཀར་དུ་ བཙག་འཐུ་འབད་ནིའི་སྐོར་ལས་ ཁྲིམས་ཐོག་བཀོད་དགོ།
་་་༼རྩ་ཚན་༡༢༽
Legislature
- English
...
5. Election to the National Assembly shall be by two political parties established through a primary round of election in which all registered political parties may participate.
6. A primary round of election shall be held to select the two political parties for the general election on the expiry of the term of the National Assembly or in the event of dissolution under section 12 of this Article.
7. The two political parties obtaining the first and the second highest number of votes in the primary election shall be declared as the two political parties for the purpose of section 5 of this Article to contest in the general election.
... (Art. 15) - Dzongkha
...
༥) ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པའི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཆ་མཉམ་གྱིས་ བཅའ་མར་གཏོགས་ཆོག་པའི་འགོ་ཐོག་ བཙག་འཐུའི་ འདེམས་རིམ་ བརྒྱུད་དེ་ གཞི་བཙུགས་གྲུབ་པའི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་གཉིས་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུའི་བཙག་འཐུའི་དོན་ལུ་ཨིན།
༦) རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུའི་གནས་ཡུན་ཚང་བ་ ཡང་ན་ རྩ་ཚན་འདིའི་དོན་ཚན་༡༢ པའི་ དགོངས་དོན་ནང་གསལ་ལྟར་ རྩ་གྲོལ་སོང་བ་ཡིན་ཚེ་ སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་གཉིས་གདམ་ཁ་རྐྱབ་ནིའི་དོན་ལུ་ འགོ་ཐོག་བཙག་འཐུ་ཅིག་འབད་དགོ།
༧) འགོ་ཐོག་བཙག་འཐུའི་ནང་ རྒྱན་གྲངས་མཐོ་ཤོས་དང་པ་དང་གཉིས་པ་ཐོབ་མི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་གཉིས་པོ་དེ་ སྤྱིར་བཏང་ བཙག་འཐུའི་ནང་འགྲན་སྡུར་འབད་ནིའི་དོན་ལུ་ རྩ་ཚན་འདིའི་ དོན་ཚན་༥ པའི་དགོས་དོན་ལུ་ སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་གཉིས་ ཨིན་པའི་གསལ་བསྒྲགས་འབད་དགོ།
་་་༼རྩ་ཚན་༡༥༽
Legislature
- English
…
3. A candidate for an elective office under this Constitution shall:
a. Be a Bhutanese citizen;
b. Be registered voter of that constituency;
c. Be a minimum of twenty-five years and maximum of sixty-five years of age at the time of filing the nomination;
d. Not receive money or any assistance from foreign sources, be it governmental, nongovernmental, private organizations or from private parties or individuals; and
e. Fulfil the necessary educational and other qualifications prescribed in the Electoral Laws.
4. A person shall be disqualified as a candidate or a member holding an elective office under this Constitution, if the person:
a. Is married to a person who is not a citizen of Bhutan;
… (Art. 23) - Dzongkha
…
༣) རྩ་ཁྲིམས་ཆེན་མོ་འདིའི་ནང་གསལ་ལྟར་ བཙག་འཐུ་ཅན་གྱི་ཡགི་ཚང་དོན་ལུ་ འདེམས་ངོ་གིས་འགྲུབ་དགོཔ་འདི་ཡང་།
ཀ༽ འབྲུག་པའི་མི་སེར་ཨིན་མི་ཅིག་དང་།
ཁ༽ འདེམས་ཁོངས་དེ་ནང་ ཚོགས་རྒྱན་སྐྱུར་མི་སྦེ་ཐོ་བཀོད་གྲུབ་པ།
ག༽ གདམ་ངོའི་ཞུ་ཡིག་བཙུགས་པའི་སྐབས་ དམའ་ཤོས་སྐྱེས་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་དང་ མཐོ་ཤོས་སྐྱེས་ལོ་ དྲུག་ཅུ་རེ་ལྔ་ལོན་པ།
ང་༽ གཞུང་ ཡང་ན་ གཞུང་མིན་ སྒེར་གྱི་ལས་ཚོགས་ ཡང་ཅིན་སྒེར་སྡེ་དང་ངོ་རྐྱང་ཚུ་ ག་ལས་ ཨིན་རུང་ ཕྱིའི་ འབྱུང་ཁུངས་ལས་དངུལ་རྐྱང་ ཡང་ན་ གྲོགས་རམ་གང་ཡང་མ་ལེན་པ།
ཅ༽ བཙག་འཐུ་དང་འབྲེལ་བའི་ཁྲིམས་ནང་ ཆེད་དུ་བཀོད་པའི་དགོས་མཁོའི་ཤེས་ཡོན་དང་ཁྱད་ཚད་གཞན་ཚུ་ཡོདཔ།
༤) རྩ་ཁྲིམས་ཆེན་མོ་འདིའི་ནང་གསལ་ལྟར་གྱི་འདེམས་ངོ་ཅིག་ ཡང་ན་ བཙག་འཐུ་ཅན་གྱི་ཡིག་ཚང་འཆང་བའི་ འཐུས་མི་ཅིག་ ཁྱད་ཚད་དང་མ་མཐུན་པའི་མི་ངོ་སྦེ་བརྩི་དགོཔ་དེ་ཡང་ གལ་སྲིད་མི་ངོ་འདི།
ཀ༽ འབྲུག་པའི་མི་སེར་མིན་མི་ཅིག་དང་གཉེན་དུ་བསྡོམས་པ།
་་་༼རྩ་ཚན་༢༣༽
1
Constitution of the Kingdom of Bhutan 2008 (English). According to Art. 1(8): "Dzongkha is the National Language of Bhutan.”