Constitution of the Republic of Fiji 2013
Equality and Non-Discrimination
  • English

    DECLARE that we are all Fijians united by common and equal citizenry;
    … (Preamble)
  • iTaukei

    TUSANAKA nida sa kai Viti eda sa dua bau na umatamata;
    … (Ikau)
Equality and Non-Discrimination
  • English
    1. The Republic of Fiji is a sovereign democratic State founded on the values of—
    (a) common and equal citizenry and national unity;

    (d) equality for all and care for the less fortunate based on the values inherent in this section and in the Bill of Rights contained in Chapter 2;
    … (Sec. 1)
  • iTaukei
    1. Na Matanitu Tugalala o Viti e matanitu tuvakaikoya, yavutaki ena—
    (a) dua bau na umatamata kei na duavata vakalewenivanua;

    (d) qaravi vakatautauvata ni lewenivanua era sega ni rawaka, yavutaki ena veika e vakabibitaki ena tikina qo, kei na Lawa ni Dodonu ni Tamata me vaka e virikotori ena Wase 2;
    … (Sec. 1)
Equality and Non-Discrimination
  • English

    (2) Subject to the provisions of this Constitution, all Fijians have equal status and identity, which means that they are equally—
    (a) entitled to all the rights, privileges and benefits of citizenship;and
    (b) subject to the duties and responsibilities of citizenship.
    … (Sec. 5)
  • iTaukei

    (2) Ia kevaka e dua tale na tikina ena Yavunivakavulewa qo e yalana, na kai Viti taucoko era tautauvata ka dua na umatamata, kena ibalebale nira tautauvata—
    (a) ena nodra taqomaki ena dodonu ni tamata yadua, vakayagataka na galala ni lewenivanua e Viti; ka
    (b) yavutaki ena itavi vakalewenivanua.
    … (Sec. 5)
Equality and Non-Discrimination
  • English
    (1) Every person is equal before the law and has the right to equal protection, treatment and benefit of the law.
    (2) Equality includes the full and equal enjoyment of all rights and freedoms recognised in this Chapter or any other written law.
    (3) A person must not be unfairly discriminated against, directly or indirectly on the grounds of his or her—
    (a) actual or supposed personal characteristics or circumstances, including race, culture, ethnic or social origin, colour, place of origin, sex, gender, sexual orientation, gender identity and expression, birth, primary language, economic or social or health status, disability, age, religion, conscience, marital status or pregnancy;
    (b) opinions or beliefs, except to the extent that those opinions or beliefs involve harm to others or the diminution of the rights or freedoms of others, or on any other ground prohibited by this Constitution.
    (4) A law or an administrative action taken under a law may not directly orindirectly impose a limitation or restriction on any person on a prohibited ground.
    (5) Every person has the right of access, membership or admission, without discrimination on a prohibited ground, to shops, hotels, lodging-houses, public restaurants, places of public entertainment, clubs, education institutions, public transportation services, taxis and public places.
    (6) The proprietor of a place or service referred to in subsection (5) must facilitate reasonable access for persons with disabilities to the extent prescribed by law.
    (7) Treating one person differently from another on any of the grounds prescribed under subsection (3) is discrimination, unless it can be established that the difference in treatment is not unfair in the circumstances.
    (8) A law, or an administrative action taken under a law, is not inconsistent with the rights mentioned in this section on the ground that it—

    (e) makes provision with respect to adoption, marriage, devolution of property on death, and pension;
    (f) excludes persons from holding certain public offices; or
    (g) to the extent necessary and without infringing the rights or freedoms set out in any other section of this Chapter, gives effect to the communal ownership of iTaukei, Rotuman and Banaban lands and access to marine resources, or the bestowing of iTaukei, Rotuman and Banaban chiefly title or rank. (Sec. 26)
  • iTaukei
    (1) Na tamata yadua e tu vua na dodonu me qaravi vakatautauvata ena mata ni lawa.
    (2) Na dodonu ni tamata me qaravi vakatautauvata ena mata ni lawa e okati kina na kena vakayagataki vakatautauvata na dodonu kei na galala e virikotori ena Wase qo se na dua tale na lawa tabaki.
    (3) Na veivakaduiduitaki e vakatabui vakalawa kevaka e yaco vua e dua na tamata ena vuku ni—
    (a) nona ivakarau se kena ituvaki, oka kina na veimatatamata e lewena, nona itovo vakavanua, kawatamata, kuliniyago, na nona yavutu, kevaka e yalewa se tagane, kevaka e tagane, na nona digitaka me vinakata na tagane, kevaka e yalewa, na nona digitaka me vinakata na yalewa, se nona digitaka me vinakata ruarua na yalewa kei na tagane, nomu digitaka se vakaraitaka mo bulataka na bula vakatagane se bula vakayalewa, kevaka e gone susu se sucu ena daku ni vakamau, vosanisucu, ituvaki ni bula se bula vakailavo, vakaleqai vakayago, yabaki ni bula, nomu vakabauta, lewa e loma, vakawati se sega, se kevaka e bukete;
    (b) nomu vakasama se vakabauta, vakavo kevaka na vakasama se vakabauta qo e vakamavoataka tale e so na tamata se na kena vakalailaitaka na nona dodonu se galala tale e so, se ena dua tale na tikina e vakatabui ena Yavunivakavulewa qo.
    (4) Na lawa se dua na vakatulewa e vakayacori ena dua na lawa ena sega ni rawa ni vakayagataka na yavu e vakamacalataki ena wasetiki (3) me yalana na nona dodonu e dua.
    (5) Na tamata yadua e tu vua na dodonu me lewena se curuma na sitoa, otela, valenikana, vanua ni veivakamarautaki, valenidanisi, tabana ni vuli, lori ni veivakaleleci, teksi, kei na vanua dola raraba, ka me kua ni vakaduiduitaki ena dua na yavu e virikotori ena wasetiki (3).
    (6) Na itaukei ni vanua dola raraba se itaukei ni vanua ni veiqaravi me vaka e vakamacalataki ena wasetiki (5) me vakarautaka e so na gaunisala me vakarawarawataka na veitosoyaki vei ira na vakaleqai vakayago me vaka e virikotori ena lawa.
    (7) Ni sega ni tautauvata na nodrau qaravi e rua na tamata ena vuku ni dua na tikina e vakatabui ena wasetiki (3), ya sa wili me veivakaduiduitaki, vakavo ke rawa ni vakadeitaki ni na veivakaduiduitaki ya e ganita na vanua e vakayacori kina.
    (8) Na lawa se na vakatulewa e vakayacori ena dua na lawa tabaki, e sega ni veicoqacoqa kei na dodonu e virikotori ena tikina qo kevaka e—

    (e) vakarautaka na veika vakaivola me baleta na gone vakacabecabe, vakamau, dewa na taukeni ni iyau ena vuku ni mate kei na peniseni;
    (f) vakatabui na tamata me taura na itutu ena so na valenivolavola ni lewenivanua; se
    (g) me yalani ena gauna e gadrevi kina ka me kua ni veicoqacoqa kei na dodonu se na galala e virikotori ena dua na tikina ena Wase qo, e vakatara na kena taukeni vakavanua na kedra qele kei na nodra vakayagataka na iyaubula mai waitui o ira na iTaukei, Rotuma kei na Rabi se na ivakarau ni kena soli na itutu ni veiliutaki ni iTaukei, Rotuma kei na Rabi. (Sec. 26)
1

Constitution of The Republic of Fiji of 2013 (English). According to Sec. 3(4): "If there is an apparent difference between the meaning of the English version of a provision of this Constitution, and its meaning in the iTaukei and Hindi versions, the English version prevails.”

Links to all sites last visited 9 February 2024
3
Chapter 2 on Bill of Rights.
4
Chapter 2 on Bill of Rights.
5

Chapter 2 on Bill of Rights.

6
Chapter 2 on Bill of Rights.
7
Chapter 2 on Bill of Rights.
8
Chapter 2 on Bill of Rights.
9
According to Sec. 163: ““property” includes any vested or contingent right to, or interest in or arising from— (a) land, or permanent fixtures on, or improvements to, land; (b) goods or personal property; …”
10
Chapter 2 on Bill of Rights.