Tajikistan

A citizen of Tajikistan shall be considered the person who become the citizen of the Republic of Tajikistan on the day of adoption of the Constitution or, in accordance with the legislation of the Republic of Tajikistan, acquired the citizenship of the Republic of Tajikistan in accordance with international treaties of Tajikistan.
Belonging to the citizenship of Tajikistan and the citizenship of another state shall be not recognized, except in cases indicated by law and interstate treaties of Tajikistan.
The procedure for acquiring and terminating citizenship of the Republic of Tajikistan is regulated by constitutional law. (Art. 15)

… The system of the Constitutional Court shall be:
1) to determine the conformity of laws, joint legal documents of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon, legal documents of the Majlisi Milli, the Majlisi Namoyandagon, the President, the Government, the Supreme Court, Supreme Economic Court, and other state and social authorities, as well as agreements that have not entered into force in Tajikistan to the Constitution.
2) to resolve disputes between the state power on their authority;
3) to implement other duties stipulated by the Constitution and laws.
The acts of the Constitutional Court shall be final. (Art. 89)

Everyone shall have the right to education. The basic general education shall be compulsory. The state shall guarantee the free of charge general basic compulsory education in the state educational establishments.
Everyone shall get free of charge general vocational, primary specialized, vocational specialized and higher specialized education in the state educational establishments, within the framework determined by law.
Other forms of education shall be determined by law. (Art. 41)

Everyone shall have the right to work, to choose the profession, job, work protection and social protection during the unemployment. Wages for work shall not be less than the minimum wage.
Any limitation shall be prohibited in labor relations. Equal wages shall be paid for the same work.
Forced labor shall not be permitted, except in cases defined by law.
Using women and children labor shall be prohibited in heavy and underground works and in harmful conditions. (Art. 35)

Everyone shall have the right to leisure. Establishing working weeks and days, paid annual leaves, weekly days off, and other conditions prescribed by law, shall ensure this right. (Art. 37)

WE, THE PEOPLE OF TAJIKISTAN, …
as an inseparable part of the world community; recognize our responsibility and duty before past, present, and future generations; understanding the necessity of providing the sovereignty, and development of our state; asserting human rights and liberties; recognizing the equality of rights and friendship of all nationalities and peoples; make our aim to built the just society; (Preamble)

All people shall be equal before the law and the court of law. The state shall guarantee the rights and liberties for every person irrespective of his nationality, race, sex, language, religious beliefs, political persuasion, knowledge, social and property status.
Men and women shall have equal rights. (Art. 17)

WE, THE PEOPLE OF TAJIKISTAN, …
asserting human rights and liberties; … (Preamble)

Individual, individual's rights and liberties shall be the supreme value.
The life, honor, dignity, and other natural human rights shall be inviolable.
The rights and liberties of individual and citizen shall be recognized, observed and protected by the state. (Art. 5)

The rights and liberties of individual and citizen shall be protected by the Constitution, the laws of the republic, and international legal documents recognized by Tajikistan.
The rights and freedoms of individual and citizen are exercised directly. They determine the goals, content and application of laws, the activities of the legislative, executive and local bodies of state power and self-government and are ensured by the judiciary. (Art. 14)

All people shall be equal before the law and the court of law. The state shall guarantee the rights and liberties for every person irrespective of his nationality, race, sex, language, religious beliefs, political persuasion, knowledge, social and property status. … (Art. 17)

In Tajikistan everyone shall be obliged to follow the Constitution and the laws and recognize the rights, liberties, dignity and honor of others. … (Art. 42)

The rights and liberties of individual and citizen shall be protected by the Constitution, the laws of the republic, and international legal documents recognized by Tajikistan.
The rights and freedoms of individual and citizen are exercised directly. They determine the goals, content and application of laws, the activities of the legislative, executive and local bodies of state power and self-government and are ensured by the judiciary. … (Art. 14)

Everyone shall be guaranteed judicial protection. Everyone shall be entitled to consider his case by competent, independent, and impartial court established according the law. … (Art. 19)

The law shall defend the rights of the victim. The state shall guarantee judicial protection and compensation to the victim. (Art. 21)

The judicial system shall be independent and implement on behalf of the state and by the judges. The judicial system shall protect the rights and liberties of individual and citizen, the state's interests, organizations and establishments, legality and justice.
The judicial system shall be implemented by the Constitutional Court, ... (Art. 84)

… The limitation in implementing rights and liberties of individual and citizen shall be allowed only with the aim of ensuring the rights and freedoms of other citizens, public order, protection of the foundations of the constitutional system, state security, national defense, public morality, public health and territorial integrity of the republic. (Art. 14)

During the state of emergency the rights and liberties stipulated in articles 16, 17, 18, 19, 20, 22, 25, and 28 of the Constitution shall not be limited.
The Constitutional Law shall determine the legal regime of the state of emergency. (Art. 47)

The state shall protect the family as the basis of society.
Everyone shall have the right to form a family. Men and women who have reached the age of marriage shall have the right freely to marry. In marriage and in divorce, husband and wife shall have equal rights.
Polygamy shall be prohibited. (Art. 33)

A mother and a child shall be entitled to special care and protection by the state.
Parents are responsible for the upbringing and education of children, and adult and able-bodied children are responsible for the care and social welfare of their parents. … (Art. 34)

In Tajikistan public life shall be developed on the basis of political and ideological diversity. … (Art. 8)

A citizen shall have the right to take part in political life and state administration directly or via his representatives.
Citizens shall have the equal rights to state service. … (Art. 27)

A citizen shall have the right to take part in political life and state administration directly or via his representatives.
Citizens shall have the equal rights to state service.
A citizen shall have the right to take part in referendum, to elect from the age of 18 years and also be elected from the age fixed by Constitution, Constitutional laws and laws.
Persons deemed incompetent by a court or who have been deprived of liberty in accordance with a court sentence shall not have the right to take part in the elections and referendums.
Constitutional laws and laws shall regulate the procedure of elections. Referendum shall be held in accordance with Constitutional Law. (Art. 27)

Citizens shall have the right to associate. The citizen shall have the right to participate in the creation of political parties, including parties of democratic, religious and atheistic character, trade unions, and other public associations, voluntarily affiliate with them and quit. … (Art. 28)

In Tajikistan public life shall be developed on the basis of political and ideological diversity.
Ideology of any party, social and religious association, movement and a group shall not be recognized as a state ideology.
Social associations and political parties shall be established and function within the framework of the Constitution and laws.
Religious organizations shall be separate from the state and shall not interfere in state affairs.
The establishment and activity of public associations and political parties which encourage racism, nationalism, social and religious enmity, and hatred, as well as advocate the forcible overthrow of the constitutional state structures and the formation of armed groups shall be prohibited.
In Tajikistan, the activities of political parties of other states, the creation of parties of a national and religious nature, as well as the financing of political parties by foreign states and organizations, foreign legal entities and citizens are prohibited. (Art. 8)

Citizens shall have the right to associate. The citizen shall have the right to participate in the creation of political parties, including parties of democratic, religious and atheistic character, trade unions, and other public associations, voluntarily affiliate with them and quit.
The political parties shall promote the forming and expressing of will of people on the base of political pluralism and take part in political life. Their structure and activity shall correspond to the democratic norms. (Art. 28)

The President of the Republic of Tajikistan shall be the head of state and executive authority (the Government).
The President shall be the protector of the Constitution, laws, and rights and liberties of the individual and citizen, … (Art. 64)

The citizens of Tajikistan on the basis of universal, direct, and equal suffrage shall elect the President by secret ballot for a term of 7 years.
Any person who is at least 30 years old, has citizenship of the Republic of Tajikistan only, has higher education, speaks the state language and has lived in the territory of the republic at least for the last 10 years may be nominated as a candidate for the post of the President of the Republic of Tajikistan.
Only a person whose nomination is signed by at least five percent of the electorate shall be eligible for candidacy to the post of President. … (Art. 65)

Powers of the President:
…
4) Shall appoint and dismiss the Prime Minister and other Government members, submit for confirming his decrees on the appointment and dismissal of the Prime Minister and other Government members to the joint sessions of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon;
… (Art. 69)

The Government of the republic shall consist of the Prime Minister, his first Deputy, Deputies, Ministers, and Chairmen of state committees.
… (Art. 73)

Majlisi Oli (the Supreme Assembly) - Parliament of the Republic of Tajikistan shall be the supreme representative and legislative body of the Republic of Tajikistan.
Majlisi Oli shall consist of two Majlises (Assemblies) - the Majlisi Milli (the National Assembly) and the Majlisi Namoyandagon (the Assembly of Representatives).
… (Art. 48)

The Majlisi Namoyandagon is elected on the basis of universal, equal and direct voting by secret ballot. The Majlisi Namoyandagon acts on an ongoing and professional basis. A person not younger than 30 years of age who has only the citizenship of the Republic of Tajikistan and a higher education may be elected as a deputy of the Majlisi namoyandagon.
Three quarter of the members of Majlisi Milli shall be elected indirectly at the joint meetings of peopleʹs deputies of the Badakhshan Mountainous Autonomous Region and towns and districts thereof, regions and towns and districts thereof, city of Dushanbe and districts thereof, towns and districts in the Republican subordination (jointly) by secret ballot. In Majlisi Milli the Badakhshan Mountainous Autonomous Region, regions, city of Dushanbe, towns and districts in the Republican subordination shall have the equal number of representatives.
The President of the Republic of Tajikistan shall appoint one quarter of the members of the Majlisi Milli.
The Majlisi Milli shall function based on convocations.
A person not younger than 30 years old, having only citizenship of the Republic of Tajikistan, and higher education may be elected a member of the Majlisi milli.
Each former President of the Republic of Tajikistan shall be a life‑term member of Majlisi Milli, unless resigned voluntarily.
A member of the Majlisi Milli and deputy of the Majlisi Namoyandagon, after being elected or appointed at a meeting, the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon take the oath to the people of Tajikistan.
The number of members of the Majlisi milli and deputies of the Majlisi namoyandagon, the procedure for their election or appointment is determined by constitutional law. (Art. 49)

The economy of Tajikistan shall be based on various forms of ownership.
The state shall guarantee freedom of economic activities, entrepreneurship, equality of rights, and the protection of all forms of ownership including private ownership. (Art. 12)

Everyone shall have the right to ownership and inheritance. … (Art. 32)

… The establishment and activity of public associations and political parties which encourage racism, nationalism, social and religious enmity, and hatred, as well as advocate the forcible overthrow of the constitutional state structures and the formation of armed groups shall be prohibited. ... (Art. 8)

… The state shall guarantee the inviolability of a person. No one shall be subjected to torture, punishment, and inhuman treatment. It shall be prohibited to subject a person to forced medical or scientific experiments. (Art. 18)

… Propaganda and agitation, kindling the social, race, national, religious and language enmity and hostility shall be prohibited. … (Art. 30)

… Forced labor shall not be permitted, except in cases defined by law.
Using women and children labor shall be prohibited in heavy and underground works and in harmful conditions. (Art. 35)

The state shall protect the family as the basis of society. … (Art. 33)

A mother and a child shall be entitled to special care and protection by the state. … (Art. 34)

Everyone shall be guaranteed social security in old age, in the time of sickness, invalidity and loss of ability to work, or loss of a guardian or other instances prescribed by law. (Art. 39)

The Constitution of Tajikistan shall have supreme legal force and its norms have direct affect. Laws and other legal acts that contradict the Constitution shall be of no legal validity.
State and all its bodies, officials, citizens, and their associations shall observe and comply with the Constitution and laws of the republic. … (Art. 10)

In Tajikistan everyone shall be obliged to follow the Constitution and the laws and recognize the rights, liberties, dignity and honor of others.
Ignorance of the law shall not liberate from responsibility. (Art. 42)

… International legal documents recognized by Tajikistan shall be a component part of the legal system of the republic. In case the republican laws do not stipulate to the recognized international legal documents, the rules of the international documents shall apply.
Laws and international documents recognized by Tajikistan shall come into force after their official publication. (Art. 10)

The rights and liberties of individual and citizen shall be protected by the Constitution, the laws of the republic, and international legal documents recognized by Tajikistan.
… (Art. 14)

… The powers of the Constitutional Court shall be:
1) Determine the conformity of laws, joint legal documents of the Majlisi Milli and Majlisi Namoyandagon, legal documents of the Majlisi Milli, the Majlisi Namoyandagon, the President, the Government, the Supreme Court, Supreme Economic Court, and other state and social authorities, as well as agreements that have not entered into force in Tajikistan to the Constitution.
… (Art. 89)

The Republic of Tajikistan shall be a sovereign, democratic, law-based, secular, and unitary state. … (Art. 1)

… Ideology of any party, social and religious association, movement and a group shall not be recognized as a state ideology. …
Religious organizations shall be separate from the state and shall not interfere in state affairs. ... (Art. 8)

The form of public administration, the territorial integrity, and the democratic, law-governed, secular and social nature of the state shall be irrevocable. (Art. 100)

Гражданином Таджикистана считается лицо, которое на день принятия Конституции являлся гражданином Республики Таджикистан, или в соответствии с законодательством Республики Таджикистан, международными договорами Таджикистана приобрело гражданство Республики Таджикистан.
Принадлежность граждан Таджикистана к гражданству другого государства не допускается за исключением случаев, предусмотренных законом или межгосударственными договорами Таджикистана.
Порядок приобретения и прекращения гражданства Республики Таджикистан регулируется конституционным законом. (Статья 15)

... Полномочия Конституционного суда:
1) определение соответствия законов, совместных нормативных правовых актов Маджлиси милли и Маджлиси намояндагон, Президента, Правительства, Верховного Суда, Высшего экономического суда и других государственных и общественных органов, а также не вступивших в законную силу договоров Таджикистана Конституции;
2) разрешение споров между государственными органами относительно их компетенции;
3) исполнение других полномочий, определяемых Конституцией и законами.
Акты Конституционного суда являются окончательным. (Статья 89)

Каждый имеет право на образование. Общее основное образование обязательно. Государство гарантирует общее основное обязательное бесплатное образование в государственных учебных заведениях.
Каждый, в рамках, определенных законом, может получить бесплатное общее среднее, начальное профессиональное, среднее профессиональное и высшее профессиональное образование в государственных учебных заведениях.
Другие формы получения образования определяются законом. (Статья 41)

Каждый имеет право на труд, выбор профессии, работы, охрану труда и социальную защиту от безработицы. Заработная плата не должна быть ниже минимального размера оплаты труда.
Всякие ограничения в трудовых отношениях запрещаются. За равный труд выдается равная оплата.
Никто не может быть привлечен к принудительному труду за исключением случаев, определенных законом.
Использование труда женщин и несовершеннолетних на тяжелых и подземных работах, а также на работах с вредными условиями труда запрещается. (Статья 35)

Каждый имеет право на отдых. Это право обеспечивается путем установления продолжительности рабочего дня и недели, предоставления оплачиваемого ежегодного отпуска, еженедельных дней отдыха и иными условиями, предусмотренными законом. (Статья 37)

МЫ, НАРОД ТАДЖИКИСТАНА, ...
являясь неотъемлемой частью мирового сообщества, сознавая свой долг и свою ответственность перед прошлым, настоящим и будущими поколениями, понимая необходимость обеспечения суверенитета и развития своего государства,признавая незыблемыми свободу и права человека, уважая равноправие и дружбу всех наций и народностей, ставя задачей создание справедливого общества, (Preamble)

Все равны перед законом и судом. Государство гарантирует права и свободы каждого, независимо от его национальности, расы, пола, языка, вероисповедания, политических убеждений, образование, социального и имущественного положения.
Мужчины и женщины равноправны. (Статья 17)

МЫ, НАРОД ТАДЖИКИСТАНА, ...
признавая незыблемыми свободу и права человека, ... (Preamble)

Человек, его права и свободы являются высшей ценностью.
Жизнь, честь, достоинство и другие естественные права человека неприкосновенны.
Право и свободы человека и гражданина признаются, соблюдаются и защищаются государством. (Статья 5)

Права и свободы человека и гражданина регулируется и охраняются Конституцией, законами республики, признанными Таджикистаном международно ‐ правовыми актами.
Права и свободы человека и гражданина осуществляются непосредственно. Они определяют цели, содержание и применение законов,деятельность законодательной, исполнительной и местных органов государственной власти и самоуправления и обеспечиваются судебной властью. … (Статья 14)

Все равны перед законом и судом. Государство гарантирует права и свободы каждого, независимо от его национальности, расы, пола, языка, вероисповедания, политических убеждений, образования, социального и имущественного положения. … (Статья 17)

В Таджикистане каждый обязан соблюдать его Конституцию и законы, уважать права, свободы, честь и достоинство других людей. ... (Статья 42)

Права и свободы человека и гражданина регулируется и охраняются Конституцией, законами республики, признанными Таджикистаном международно ‐ правовыми актами.
Права и свободы человека и гражданина осуществляются непосредственно. Они определяют цели, содержание и применение законов,деятельность законодательной, исполнительной и местных органов государственной власти и самоуправления и обеспечиваются судебной властью. … (Статья 14)

Каждому гарантируется судебная защита. Каждый в праве требовать, чтобы его дело было рассмотрено компетентным, независимым и беспристрастным судом,учрежденным в соответствии с законом. … (Статья 19)

Закон защищает права потерпевшего. Государство гарантирует потерпевшему судебную защиту и возмещение нанесенного ему ущерба. (Статья 21)

Судебная власть является независимой и осуществляется от имени государства судьями. Судебная власть защищает права и свободы человека и гражданина, интересы государства, организацией, учреждений, законность и справедливость.
Судебную власть осуществляет Конституционный суд, … (Статья 84)

... Ограничения прав и свобод человека и гражданина допускаются только с целью обеспечения прав и свобод других граждан, общественного порядка, защиты основ конституционного строя, безопасности государства, обороны страны, общественной морали, здоровья населения и территориальной целостности республики. (Статья 14)

В условиях чрезвычайного положения не могут быть ограничены права и свободы, предусмотренные в статьях 16, 17, 18, 19, 20, 22, 25 и 28 Конституции.
Правовой режим чрезвычайного положения определяется конституционным законом. (Статья 47)

Семья как основа общества, находится под защитой государства.
Каждый имеет право на создании семьи. Мужчины и женщины, достигшие брачного возраста, имеют право свободно вступать в брак. В семейных отношениях и при расторжении брака супруги равноправны.
Многобрачие запрещается. (Статья 33)

Мать и ребенок находятся под особой защитой и покровительством государства.
Родители ответственны за воспитание и обучение детей, а совершеннолетние и трудоспособные дети ответственны за уход и социальное обеспечение своих родителей. ...(Статья 34)

В Таджикистане общественная жизнь развивается на основ политического и идеологического плюрализма. … (Статья 8)

Гражданин имеет право участвовать в политической жизни и управлении государственном непосредственно или через представителей.
Граждане имеют равное право на государственную службу. ... (Статья 27)

Гражданин имеет право участвовать в политической жизни и управлении государственном непосредственно или через представителей.
Граждане имеют равное право на государственную службу.
Гражданин по достижении 18‐летнего возраста вправе участвовать в референдуме, избирать, а также быть избранным по достижении возраста, установленного Конституцией, конституционными законами и законами.
Лица, признанные судом недееспособными, либо содержащиеся в местах лищения свободы по приговору суда, не имеют права участвовать в выборах и референдумах.
Порядок проведения выборов регулируется конституционными законами и законами. Референдум проводится согласно конституционного закона. (Статья 27)

Граждане имеют право объединяется. Гражданин вправе участвовать в создании политических партий, в том числе имеющих демократических, религиозный и атеистический характер, профессиональных союзов и других общественных объединений, добровольно входить в них и выходить из них. … (Статья 28)

В Таджикистане общественная жизнь развивается на основ политического и идеологического плюрализма.
Идеология ни одной партии, общественного и религиозного объединения, движения или группы не может быть признана как государственная.
Общественные объединения и политические партии создаются и действуют в рамках Конституции и законов.
Религиозные объединения отделены от государства и не могут вмешиваться в государственные дела.
Создание и деятельность общественных объединений и политических партий, пропагандирующих расовую, национальную, социальную и религиозную вражду или призывающих к насильственному свержению конституционного строя и организации вооруженных групп, запрещаются.
В Таджикистане запрещается деятельность политических партий других государств, создание партий национального и религиозного характера, а также финансирование политических партий зарубежными государствами и организациями, иностранными юридическими лицами и гражданами. (Статья 8)

Граждане имеют право объединяется. Гражданин вправе участвовать в создании политических партий, в том числе имеющих демократических, религиозный и атеистический характер, профессиональных союзов и других общественных объединений, добровольно входить в них и выходить из них.
Политические партии способствуют формированию и выражению воли народа на основе политического плюрализма и участвуют в политической жизни. Их структура и деятельность должны соответствовать демократическим нормам. (Статья 28)

Президент Республики Таджикистан является главой государства и исполнительной власти (Правительства).
Президент является гарантом Конституции и законов, прав и свобод человека и гражданина, … (Статья 64)

Президент избирается гражданами Таджикистана на основе всеобщего, равного и прямого избирательного права при тайном голосовании сроком на семь лет.
Кандидатом на пост Президента Республики Таджикистан может быть выдвинуто лицо не моложе 30 лет, имеющее только гражданство Республики Таджикистан, высшее образование, владеющий государственным языком и проживающее на территории республики не менее последних 10 лет.
Кандидатом на пост Президента может быть зарегистрировано лицо, за выдвижение кандидатурой которого собраны подписи не менее 5 процентов избирателей. … (Статья 65)

Полномочия Президента:
…
4) Назначает и освобождает Премьер‐министра и других членов Правительства; представляет указы о назначении и освобождении Премьер‐министра и других членов Правительства на утверждение совместных заседаний Маджлиси милли Маджлиси намояндагон;
… (Статья 69)

Правительство республики состоит из Премьер‐министра, его первого заместителя и заместителей, министров, председателей государственных комитетов. … (Статья 73)

Маджлиси Оли – парламент Республики Таджикистан является высшим представительным законодательным органом Республики Таджикистан.
Маджлиси Оли состоит из двух Маджлисов – Маджлиси милли и Маджлиси намояндагон.
… (Статья 48)

Маджлиси намояндагон избирается на основе всеобщего, равного и прямого избирательного права при тайном голосовании. Маджлиси намояндагон действует на постоянной и профессиональной основе. Депутатом Маджлиси намояндагон может быть избрано лицо не моложе 30 лет, имеющее только гражданство Республики Таджикистан, и высшее образование.
Три четвертых части членов Маджлиси милли избирается косвенным путем, тайным голосованием на совместных собраниях народных депутатов ГорноБадахшанской автономной области и ее городов и районов, областей и их городов и районов, города Душанбе и его районов, городов и районов республиканского подчинения (совместно). В Маджлиси милли Горно‐Бадахшанская автономная область, области, города Душанбе, города и районы республиканского подчинения имеют равное количество представителей.
Одну четвертую часть членов Маджлиси милли назначает Президент Республики Таджикистан.
Маджлиси милли действует на созывной основе.
Членом Маджлиси милли может быть избрано лицо не моложе 30 лет, имеющее только гражданство Республики Таджикистан, и высшее образование.
Каждый бывший Президент Республики Таджикистан является членом Маджлиси милли пожизненно, если он не откажется от использования этого права.
Член Маджлиси милли и депутат Маджлиси намояндагон после избрания или назначения на заседании Маджлиси милли и Маджлиси намояндагон приносят присягу народу Таджикистана.
Число членов Маджлиси милли и депутатов Маджлиси намояндагон, порядок их избрания или назначения определяется конституционным законом. (Статья 49)

Основу экономики Таджикистана составляют различные формы собственности.
Государство гарантирует свободу экономической и предпринимательской деятельности, равноправие и правовую защиту всех форм собственности, в том числе частной. (Статья 12)

Каждый имеет право на собственность и право наследования. ... (Статья 32)

… Создание и деятельность общественных объединений и политических партий, пропагандирующих расовую, национальную, социальную и религиозную вражду или призывающих к насильственному свержению конституционного строя и организации вооруженных групп, запрещаются. ... (Статья 8)

... Неприкосновенность личности гарантируется государством. Никто не может быть подвергнут пыткам, жестокости и бесчеловечному обращению. Принудительные медицинские и научные эксперименты над человеком запрещаются. (Статья 18)

… Пропаганда и агитация, разжигающие социальную, расовую, национальную, религиозную и языковую вражду и неприязнь, запрещается. … (Статья 30)

… Никто не может быть привлечен к принудительному труду, за исключением случаев, определенных законом.
Использование труда женщин и несовершеннолетних на тяжелых и подземных работах, а также на работах с вредными условиями труда запрещается. (Статья 35)

Семья как основа общества, находится под защитой государства. … (Статья 33)

Мать и ребенок находятся под особой защитой и покровительством государства. ... (Статья 34)

Каждому гарантируется социальное обеспечение в старости, в случаях болезни, инвалидности, утраты трудоспособности, потери кормильца и в других случаях, определяемых законом. (Статья 39)

Конституция Таджикистана обладает высшей юридической силой, ее нормы имеют прямое действие. Законы и другие правовые акты, противоречащие Конституции, не имеют юридической силы.
Государство и все его органы, должностные лица, граждане и их объединения обязаны соблюдать и исполнять Конституцию и законы республики. ... (Статья 10)

В Таджикистане каждый обязан соблюдать его Конституцию и законы, уважать права, свободы, честь и достоинство других людей.
Незнание законов не освобождает от ответственности. (Статья 42)

... Международно‐правовые акты, признанные Таджикистаном, является составной частью правовой системы республики. В случае несоответствия законов республики признанным международно‐правовым актам применяются нормы международно‐правовых актов.
Законы и признанные Таджикистаном международно‐правовые акты вступают в силу после их официального опубликования. (Статья 10)

Права и свободы человека и гражданина регулируется и охраняются Конституцией, законами республики, признанными Таджикистаном международно ‐ правовыми актами.
... (Статья 14)

... Полномочия Конституционного суда:
1) определение соответствия законов, совместных нормативных правовых актов Маджлиси милли и Маджлиси намояндагон, Президента, Правительства, Верховного Суда, Высшего экономического суда и других государственных и общественных органов, a также не вступивших в законную силу договоров Таджикистана Конституции;
… (Статья 89)

Республика Таджикистан – суверенное, демократическое, правовое, светское и унитарное государство. … (Статья 1)

… Идеология ни одной партии, общественного и религиозного объединения, движения или группы не может быть признана как государственная. ...
Религиозные объединения отделены от государства и не могут вмешиваться в государственные дела. ... (Статья 8)

Республиканская форма правления, территориальная целостность,демократическая, правовая, светская и социальная сущность государства неизменны. (Статья 100)

Шаірванди Їуміурии Тоїикистон шахсе іисоб меёбад, ки дар рўзи ѕабули Конститутсия шаірванди Їуміурии Тоїикистон буд ё мутобиѕи ѕонунгузории Їуміурии Тоїикистон ё шартномаіои байналмилалии Тоїикистон шаірвандии Їуміурии Тоїикистонро соіиб шуда бошад.
Мансубияти шаірванди Тоїикистон ба шаірванди давлати дигар эътироф намешавад, ба истиснои мавридіое, ки дар ѕонун ё шартномаіои байнидавлатии Тоїикистон нишон дода шудааст.
Тартиби соіиб шудан ва ѕатъ гардидани шаірвандии Їуміурии Тоїикистонро ѕонуни конститутсионњ танзим менамояд. (Моддаи 15)

... Салоҳияти Суди конститутсионӣ:
1) муайян намудани мувофиѕати ѕонуніо, санадіои меъёрии іуѕуѕии якїояи Маїлиси миллњ ва Маїлиси намояндагон, Маїлиси миллњ, Маїлиси намояндагон. Президент, Іукумат, Суди Олњ, Суди Олии иѕтисодњ ва дигар маѕомоти давлатию їамъиятњ, шартномаіои ба ѕувваи ѕонун надаромадаи Тоїикистон ба Конститутсия;
2) ҳалли баҳсҳои байни мақомоти давлатӣ доир ба салоҳияти онҳо;
3) иҷрои ваколатҳои дигаре, ки Конститутсия ва қонунҳо муайян кардаанд.
Санадҳои Суди конститутсионӣ қатъист (Моддаи 89)

Ҳар шахс ҳуқуқи таҳсил дорад. Таълими умумии асосӣ ҳатмист. Давлат таълими умумии асосии ҳатмии ройгонро дар муассисаҳои таълимии давлатӣ кафолат медиҳад.
Шахс дар доираи муқаррарнамудаи қонун дар муассисаҳои таълимии давлатӣ метавонад ба таври ройгон таълими миёнаи умумӣ, ибтидоии касбӣ, миёнаи касбӣ ва олии касбӣ гирад.
Шаклҳои дигари таълимро қонун муайян мекунад. (Моддаи 41)

Ҳар кас ба меҳнат, интихоби касбу кор, ҳифзи меҳнат ва ҳимояи иҷтимоӣ ҳангоми бекорӣ ҳақ дорад. Музди кор аз ҳадди ақали музди меҳнат набояд кам бошад.
Дар муносибатҳои меҳнатӣ ҳама гуна маҳдудият манъ аст. Барои иҷрои кори якхела музди баробар дода мешавад.
Ҳеҷ кас ба меҳнати маҷбурӣ ҷалб карда намешавад, ба истиснои мавридҳое, ки қонун муайян кардааст....
Дар корҳои вазнин, зеризаминӣ ва шароити меҳнаташон зарарнок истифодаи меҳнати занон ва ноболиғон манъ аст. (Моддаи 35)

Шаҳрванд ҳуқуқи истироҳат дорад. Ин ҳуқуқ бо роҳи муқаррар кардани ҳафта ва рӯзи корӣ, рухсатии ҳарсолаи пулӣ пардохтшаванда, рӯзҳои ҳарҳафтаинаи истироҳат ва шароитҳои дигаре таъмин карда мешавад, ки қонун муайян кардааст. (Моддаи 37)

Мо, халқи Тоҷикистон, ...
қисми ҷудонашавандаи ҷомеаи ҷаҳон буда, худро дар назди наслҳои гузашта, ҳозира ва оянда масъул ва вазифадор дониста, таъмини соҳибихтиёрии давлати худ ва рушду камоли онро дарк намуда, озодӣ ва ҳуқуқи шахсро муқаддас шумурда, баробарҳуқуқӣ ва дӯстии тамоми миллату халқиятҳоро эътироф карда, бунёди ҷомеаи адолатпарварро вазифаи худ қарор дода, (Preamble)

Ҳама дар назди қонун ва суд баробаранд. Давлат ба ҳар кас, қатъи назар аз миллат, нажод, ҷинс, забон, эътиқоди динӣ, мавқеи сиёсӣ, вазъи иҷтимоӣ, таҳсил ва молу мулк, ҳуқуқу озодиҳоро кафолат медиҳад.
Мардон ва занон баробарҳуқуқанд. (Моддаи 17)

Мо, халқи Тоҷикистон, ...
намуда, озодӣ ва ҳуқуқи шахсро муқаддас шумурда, ... (Preamble)

Инсон, іуѕуѕ ва озодиіои ў арзиши олњ мебошанд
Ҳаёт, қадр, номус ва дигар ҳуқуқҳои фитрии инсон дахлнопазиранд.
Ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрвандро давлат эътироф, риоя ва ҳифз менамояд. (Моддаи 5)

Ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд ба воситаи Конститутсия, қонунҳои ҷумҳурӣ ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки аз тарафи Тоҷикистон эътироф шудаанд, ҳифз мегарданд.
Іуѕуѕ ва озодиіои инсон ва шаірванд бевосита амалњ мешаванд. Оніо маѕсад, мазмун ва татбиѕи ѕонуніо, фаъолияти іокимияти ѕонунгузор, иїроия, маѕомоти маіаллии іокимияти давлатњ ва худидоракуниро муайян мекунанд ва ба воситаи іокимияти судњ таъмин мегарданд. … (Моддаи 14)

Ҳама дар назди қонун ва суд баробаранд. Давлат ба ҳар кас, қатъи назар аз миллат, нажод, ҷинс, забон, эътиқоди динӣ, мавқеи сиёсӣ, вазъи иҷтимоӣ, таҳсил ва молу мулк, ҳуқуқу озодиҳоро кафолат медиҳад. … (Моддаи 17)

Дар Тоҷикистон ҳар шахс вазифадор аст, ки Конститутсия ва қонунҳоро риоя кунад, ҳуқуқ, озодӣ, шаъну шарафи дигаронро эҳтиром намояд. … (Моддаи 42)

Ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд ба воситаи Конститутсия, қонунҳои ҷумҳурӣ ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки аз тарафи Тоҷикистон эътироф шудаанд, ҳифз мегарданд.
Іуѕуѕ ва озодиіои инсон ва шаірванд бевосита амалњ мешаванд. Оніо маѕсад, мазмун ва татбиѕи ѕонуніо, фаъолияти іокимияти ѕонунгузор, иїроия, маѕомоти маіаллии іокимияти давлатњ ва худидоракуниро муайян мекунанд ва ба воситаи іокимияти судњ таъмин мегарданд. … (Моддаи 14)

Іар кас кафолати іифзи судњ дорад. Іар шахс іуѕуѕ дорад талаб намояд, ки парвандаи ўро суди босалоіият, мустаѕил ва бељараз, ки тибѕи ѕонун таъсис ёфтааст, баррасњ намояд. … (Моддаи 19)

Іуѕуѕи їабрдидаро ѕонун іифз мекунад. Давлат іифзи судњ ва їуброни зарарро барои їабрдида кафолат медиіад. (Моддаи 21)

Ҳокимияти судӣ мустақил буда, аз номи давлат ва аз тарафи судяҳо амалӣ мегардад. Ҳокимияти судӣ ҳуқуқ озодии инсону шаҳрванд, манфиати давлат, ташкилоту муассисаҳо, қонунияту адолатро ҳифз менамояд.
Адолати судиро Суди конститутсионњ, … (Моддаи 84)

… Маідуд кардани іуѕуѕу озодиіои инсон ва шаірванд таніо ба маѕсади таъмини іуѕуѕ ва озодии дигарон, тартиботи їамъиятњ, іимояи асосіои сохтори конститутсионњ, амнияти давлат, мудофиаи мамлакат, ахлоѕи їомеа, сиіатии аіолњ ва тамомияти арзии їуміурњ раво дониста мешавад. (Моддаи 14)

Дар давраи вазъияти фавқулодда ҳуқуқ ва озодиҳое, ки дар моддаҳои 16, 17, 18, 19, 20, 22, 25, 28‐и Конститутсия пешбинӣ шудааст, маҳдуд карда намешавад.
Низоми ҳуқуқии вазъияти фавқулоддаро қонуни конститутсионӣ муайян мекунад. (Моддаи 47)

Давлат оиларо ҳамчун асоси ҷамъият ҳимоя мекунад.
Ҳар кас ҳуқуқи ташкили оила дорад. Мардон ва занон, ки ба синни никоҳ расидаанд, ҳуқуқ доранд озодона ақди никоҳ банданд. Дар оиладорӣ ва бекор кардани ақди никоҳ зану шавҳар баробарҳуқуқанд.
Бисёрникоҳӣ манъ аст. (Моддаи 33)

Модару кӯдак таҳти ҳимоя ва ғамхории махсуси давлатанд.
Падару модар барои таълиму тарбияи фарзандон ва фарзандони болиљу ѕобили меінат барои нигоіубин ва таъминоти иїтимоии падару модар масъул мебошанд. … (Моддаи 34)

Дар Тоҷикистон ҳаёти ҷамъиятӣ дар асоси равияҳои гуногуни сиёсӣ ва мафкуравӣ инкишоф меёбад. … (Моддаи 8)

Шаҳрванд ҳақ дорад дар ҳаёти сиёсӣ ва идораи давлатӣ бевосита ва ё ба воситаи вакилонаш иштирок намояд.
Шаҳрвандон ба хидмати давлатӣ ҳуқуқи баробар доранд. ... (Моддаи 27)

Шаҳрванд ҳақ дорад дар ҳаёти сиёсӣ ва идораи давлатӣ бевосита ва ё ба воситаи вакилонаш иштирок намояд.
Шаҳрвандон ба хидмати давлатӣ ҳуқуқи баробар доранд.
Шаҳрванд аз синни 18 ҳуқуқи дар раъйпурсӣ иштирок кардан, интихоб намудан, инчунин аз синни муқаррарнамудаи Конститутсия, қонунҳои конститутсионӣ ва қонунҳо ҳуқуқи интихоб шуданро дорад.
Шаірвандоне, ки аз тарафи суд љайри ѕобили амал дониста шудаанд ва ё мувофиѕи іукми суд дар їойіои аз озодњ маірумшудагон нигоі дошта мешаванд, іуѕуѕи дар интихобот ва раъйпурсњ иштирок кардан надоранд.
Тартиби гузаронидани интихоботро қонунҳои конститутсионӣ ва қонунҳо танзим менамоянд. Баргузории раъйпурсӣ тибқи қонуни конститутсионӣ сурат мегирад. (Моддаи 27)

Шаҳрвандон ҳуқуқи муттаҳид шудан доранд. Шаҳрванд ҳақ дорад дар ташкили ҳизбҳои сиёсӣ, аз ҷумла ҳизбҳои характери демократӣ, динӣ ва атеистӣ дошта, иттифоқҳои касаба ва дигар иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ иштирок намояд, ихтиёран ба онҳо дохил ва аз онҳо хориҷ гардад. … (Моддаи 28)

Дар Тоҷикистон ҳаёти ҷамъиятӣ дар асоси равияҳои гуногуни сиёсӣ ва мафкуравӣ инкишоф меёбад.
Мафкураи ҳеҷ як ҳизб, иттиҳодияи ҷамъиятӣ, динӣ, ҳаракат ва гурӯҳе наметавонад ба ҳайси мафкураи давлатӣ эътироф шавад.
Иттиҳодияҳои ҷамъиятй ва ҳизбҳои сиёсӣ дар доираи Конститутсия ва қонунҳо таъсис меёбанд ва амал мекунанд.
Иттиіодияіои динњ аз давлат їудо буда, ба коріои давлатњ мудохила карда наметавонанд.
Таъсис ва фаъолияти иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ва ҳизбҳои сиёсие, ки нажодпарастӣ, миллатгароӣ, хусумат, бадбинии иҷтимоӣ ва мазҳабиро тарғиб мекунанд ва ё барои бо зӯрӣ сарнагун кардани сохтори конститутсионӣ ва ташкили гурӯҳҳои мусаллаҳ даъват менамоянд, манъ аст.
Дар Тоїикистон фаъолияти іизбіои сиёсии дигар давлатіо, таъсиси іизбіои хусусияти миллњ ва динидошта, инчунин маблаљгузории іизбіои сиёсњ аз їониби давлатіо ва созмоніои хориїњ, шахсони іуѕуѕњ ва шаірвандони хориїњ манъ аст. (Моддаи 8)

Шаҳрвандон ҳуқуқи муттаҳид шудан доранд. Шаҳрванд ҳақ дорад дар ташкили ҳизбҳои сиёсӣ, аз ҷумла ҳизбҳои характери демократӣ, динӣ ва атеистӣ дошта, иттифоқҳои касаба ва дигар иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ иштирок намояд, ихтиёран ба онҳо дохил ва аз онҳо хориҷ гардад.
Ҳизбҳои сиёсӣ дар асоси гуногунандешии сиёсӣ барои ташаккул ва ифодаи иродаи халқ мусоидат мекунанд ва дар ҳаёти сиёсӣ иштирок менамоянд. Сохтор ва фаъолияти онҳо бояд ба меъёрҳои демократӣ мувофиқ бошанд. (Моддаи 28)

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон сарвари давлат ва ҳокимияти иҷроия (Ҳукумат) аст.
Президент іомии Конститутсия ва ѕонуніо, іуѕуѕу озодиіои инсон ва шаірванд, … (Моддаи 64)

Президентро шаҳрвандони Тоҷикистон ба тарзи умумӣ,мустақим, баробар ва овоздиҳии пинҳонӣ ба мӯҳлати 7 сол интихоб менамоянд.
Шахсе ба номзадии Президенти Їуміурии Тоїикистон пешниіод шуда метавонад, ки таніо шаірвандии Їуміурии Тоїикистонро дошта бошад, синни ў аз 30 кам набуда, дорои таісилоти олњ бошад, забони давлатиро донад ва дар іудуди їуміурњ на камтар аз 10 соли охир истиѕомат дошта бошад.
Шахсе ба номзадии Президент ба қайд гирифта мешавад, ки ҳадди ақал 5 фоизи интихобкунандагон ба пешниҳоди номзадии ӯ имзо гузошта бошанд. … (Моддаи 65)

Салоҳияти Президент:
…
4) Сарвазир ва дигар аъзои ҳукуматро таъин ва озод мекунад; фармон дар бораи таъин ва озод кардани Сарвазир ва дигар аъзои Ҳукуматро ба тасдиқи ҷаласаи якҷояи Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон пешниҳод менамояд;
… (Моддаи 69)

Ҳукумати ҷумҳурӣ аз Сарвазир, муовини якӯм ва муовинони ӯ, вазирон, раисони кумитаҳои давлатӣ иборат аст. … (Моддаи 73)

Маҷлиси Олӣ‐парламенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ‐ мақоми олии намояндагӣ ва қонунгузори Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад.
Маҷлиси Олӣ аз ду Маҷлис ‐ Маҷлиси миллӣ ва Маҷлиси намояндагон иборат аст.
… (Моддаи 48)

Интихоботи Маїлиси намояндагон ба таври умумњ, баробар, мустаѕим ва бо овоздиіии пиніонњ сурат мегирад. Маїлиси намояндагон доимоамалкунанда ва касбњ мебошад. Вакили Маїлиси намояндагон шахсе интихоб шуда метавонад, ки таніо шаірвандии Їуміурии Тоїикистонро дошта бошад ва синни ў аз 30 кам набуда, дорои таісилоти олњ бошад.
Аз чор се ҳиссаи аъзои Маҷлиси миллӣ ба таври ғайримустақим дар маҷлисҳои якҷояи вакилони халқи Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон ва шаҳру ноҳияҳои он, вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои онҳо, шаҳри Душанбе ва ноҳияҳои он, шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ (якҷоя) бо овоздиҳии пинҳонӣ интихоб мегардад. Дар Маҷлиси миллӣ Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, вилоятҳо, шаҳри Душанбе, шаҳрҳо ва ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ намояндагони баробар доранд.
Аз чор як ҳиссаи аъзои Маҷлиси миллиро Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон таъин мекунад.
Фаъолияти Маҷлиси миллӣ даъватӣ мебошад.
Узви Маїлиси миллњ шахсе интихоб ё таъин шуда метавонад, ки таніо шаірвандии Їуміурии Тоїикистонро дошта бошад ва синни ў аз 30 кам набуда, дорои таісилоти олњ бошад.
Ҳар Президенти собиқи Ҷумҳурии Тоҷикистон узви якумраи Маҷлиси миллӣ мебошад, агар ӯ аз истифодаи ин ҳақ даст накашад.
Узви Маїлиси миллњ ва вакили Маїлиси намояндагон баъди интихоб ё таъин шудан дар иїлосияи Маїлиси миллњ ва Маїлиси намояндагон ба халѕи Тоїикистон савганд ёд мекунанд.
Шумораи аъзои Маїлиси миллњ ва вакилони Маїлиси намояндагон, тартиби интихоб ё таъин гардидани оніоро ѕонуни конститутсионњ муайян менамояд. (Моддаи 49)

Асоси иқтисодиёти Тоҷикистонро шаклҳои гуногуни моликият ташкил медиҳанд.
Давлат фаъолияти озоди иқтисодӣ, соҳибкорӣ, баробарҳуқуқӣ ва ҳифзи ҳуқуқии ҳамаи шаклҳои моликият, аз ҷумла моликияти хусусиро кафолат медихад. (Моддаи 12)

Ҳар кас ҳақ дорад соҳиби моликият ва мерос бошад. ... (Моддаи 32)

… Таъсис ва фаъолияти иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ва ҳизбҳои сиёсие, ки нажодпарастӣ, миллатгароӣ, хусумат, бадбинии иҷтимоӣ ва мазҳабиро тарғиб мекунанд ва ё барои бо зӯрӣ сарнагун кардани сохтори конститутсионӣ ва ташкили гурӯҳҳои мусаллаҳ даъват менамоянд, манъ аст. ... (Моддаи 8)

… Дахлнопазирии шахсро давлат кафолат медиҳад. Ба ҳеҷ кас шиканҷа, ҷазо ва муносибати ғайриинсонӣ раво дида намешавад. Мавриди озмоиши маҷбурии тиббӣ ва илмӣ қарор додани инсон манъ аст. (Моддаи 18)

… Таблиғот ва ташвиқоте, ки бадбинӣ ва хусумати иҷтимоӣ, нажоди, миллӣ, динӣ ва забониро бармеангезанд, манъ аст. … (Моддаи 30)

… Ҳеҷ кас ба меҳнати маҷбурӣ ҷалб карда намешавад, ба истиснои мавридҳое, ки қонун муайян кардааст.
Дар корҳои вазнин, зеризаминӣ ва шароити меҳнаташон зарарнок истифодаи меҳнати занон ва ноболиғон манъ аст. (Моддаи 35)

Давлат оиларо ҳамчун асоси ҷамъият ҳимоя мекунад. … (Моддаи 33)

Модару кӯдак таҳти ҳимоя ва ғамхории махсуси давлатанд. … (Моддаи 34)

Ҳар шахс дар пиронсолӣ, ҳангоми беморӣ, маъюбӣ, гум кардани қобилияти кор, маҳрум шудан аз сарпараст ва мавридҳои дигаре, ки қонун муайян кардааст, кафолати таъмини иҷтимоӣ дорад. (Моддаи 39)

Конститутсияи Тоҷикистон эътибори олии ҳуқуқӣ дорад ва меъёрҳои он мустақиман амал мекунанд. Қонунҳо ва дигар санадҳои ҳуқуқие, ки хилофи Конститутсияанд, эътибори ҳуқуқӣ надоранд.
Давлат ва ҳамаи мақомоти он, шахсони мансабдор, шаҳрвандон ва иттиҳодияҳои онҳо вазифадоранд Конститутсия ва қонунҳои ҷумҳуриро риоя ва иҷро намоянд. ... (Моддаи 10)

Дар Тоҷикистон ҳар шахс вазифадор аст, ки Конститутсия ва қонунҳоро риоя кунад, ҳуқуқ, озодӣ, шаъну шарафи дигаронро эҳтиром намояд.
Надонистани қонун ҷавобгариро истисно намекунад. (Моддаи 42)

... Санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф кардааст, қисми таркибии низоми ҳуқуқии ҷумҳуриро ташкил медиҳанд. Агар қонунҳои ҷумҳурӣ ба санадҳои ҳуқуқии байналмилалии эътирофшуда мутобиқат накунанд, меъёрҳои санадҳои байналмилалӣ амал мекунанд.
Қонунҳо ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон эътироф кардааст, пас аз интишори расмӣ амал мекунанд. (Моддаи 10)

Ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд ба воситаи Конститутсия, қонунҳои ҷумҳурӣ ва санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки аз тарафи Тоҷикистон эътироф шудаанд, ҳифз мегарданд.
... (Моддаи 14)

... Салоҳияти Суди конститутсионӣ:
1) муайян намудани мувофиѕати ѕонуніо, санадіои меъёрии іуѕуѕии якїояи Маїлиси миллњ ва Маїлиси намояндагон, Маїлиси миллњ, Маїлиси намояндагон. Президент, Іукумат, Суди Олњ, Суди Олии иѕтисодњ ва дигар маѕомоти давлатию їамъиятњ, шартномаіои ба ѕувваи ѕонун надаромадаи Тоїикистон ба Конститутсия ;
… (Моддаи 89)

Ҷумҳурии Тоҷикистон давлати соҳибихтиёр, демократӣ, ҳуқуқбунёд, дунявӣ ва ягона мебошад. ...  (Моддаи 1)

… Мафкураи ҳеҷ як ҳизб, иттиҳодияи ҷамъиятӣ, динӣ, ҳаракат ва гурӯҳе наметавонад ба ҳайси мафкураи давлатӣ эътироф шавад. ...
Иттиіодияіои динњ аз давлат їудо буда, ба коріои давлатњ мудохила карда наметавонанд. ... (Моддаи 8)

Шакли идораи ҷумҳурӣ, тамомияти арзӣ, моҳияти демократӣ, ҳуқуқбунёдӣ, дунявӣ ва иҷтимоии давлат тағйирнопазиранд. (Моддаи 100)